Blog
1408'de gökte ne oldu: Antik Çin kayıtlarının gizemi ve astronominin çözümü
Bu keşif, tarihi kayıtların modern astronomiyle nasıl birleştirilebileceğinin etkileyici bir örneği. Belki de 600 yıllık bu gizem, yeni gözlemlerle çözülecek!
www.arkeolojikhaber.com
24 Ekim 1408 tarihli Antik Çin kayıtlarına göre "Gümüş Nehir [Samanyolu] ihtişamını ortaya koymuş, ışıklı güzelliği Niandao boyunca iç içe geçmiş olarak göstermişti Bu muhteşem alamet gerçekten de aydınlanmış bir dönemin işaretiydi” Peki, Çin saray yetkilileri ve aydınlar yüzyıllar önce gerçekte ne tür bir nesne görmüşlerdi? Bir kuyruklu yıldız olamazdı, çünkü bu kadar uzun bir süre boyunca görünür olmayacaktı. Bu yazıların yazıldığı dönemde 'misafir yıldızlar' olarak görülen nesneler neydi?
Çinli gökbilimciler, 1408 yılında gökyüzünde parlak ve sarı bir "misafir yıldız" kaydettiler. Saray alimi Hu Guang tarafından 1408'deki konuk yıldız gözleminden sadece birkaç hafta sonra yazılan ayrıntılı bir tebrik metni ortaya çıkarıldı. Bu daha önce mevcut kayıtları destekliyor ve çok daha gerçek bilgiler sağlıyordu. İmparatorluk Astronomi Bürosu'nun kayıtlarına göre, nesne "bir fincan kadar büyük, saf sarı renkte, pürüzsüz ve parlak" olarak görünmüş ve Niandao'nun güney bölgesinde "on günlük ölçüm ve gözlem boyunca hareketsiz ve sakin" kalmıştı.
Bu 600 yıllık gizem tarihçiler ve arkeologlar için sadece bir metin belgesi olarak önemsense de modern astronomi için çözüm bekleyen bilimsel bir problemdi.
Bu gök olayı, yıllarca meteor veya kuyruklu yıldız olarak yorumlandı. Ancak yeni bir araştırma, bu gizemli olayın aslında bir nova veya süpernova patlaması olabileceğini ortaya koydu.
Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden Boshun Yang liderliğindeki gökbilimciler ekibi, büyük ölçüde ek kanıtların keşfi sayesinde gizemi çözdüklerine inanıyor.
ArXiv'in ön baskı sunucusunda "Boshun Yang, Nikolaus Vogt ve Susanne M Hoffmann" imzaları ile yayınlanan "1408'de bir (süper)nova oldu mu?" başlıklı makaleye göre; bu olay Cygnus-Vulpecula bölgesinde gerçekleşti ve muhtemelen CK Vul adlı yıldız sistemiyle bağlantılı.
CK Vul, 1670'te patlayan bir "kırmızı nova" kalıntısı. Peki bu sistem, 1408'de de bir klasik nova patlaması yaşamış olabilir mi? Araştırmacılar, bu iki olayın aynı yıldızla ilişkili olabileceğini ve bir yıldızın ölümünden önceki nadir bir evreyi gözlemlemiş olabileceğimizi öne sürüyor.
Bu keşif, tarihi kayıtların modern astronomiyle nasıl birleştirilebileceğinin etkileyici bir örneği. Belki de 600 yıllık bu gizem, yeni gözlemlerle çözülecek!
Yeni Bir Yaklaşım: Orijinal Kayıtların Yeniden Değerlendirilmesi
Boshun Yang, Nikolaus Vogt ve Susanne M. Hoffmann liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, 1408 misafir yıldızı olayını yeniden değerlendirmek için başlattığı kapsamlı bir çalışmada, daha önceki çalışmalardan farklı olarak, sadece bilinen tarihi metinleri değil, aynı zamanda Ming Hanedanlığı imparatorluk sarayından yeni bulunan bir anıt yazıt da dahil olmak üzere orijinal Çin kayıtlarını titizlikle inceledi. Bu yeni bulgu, olayın doğası hakkında daha fazla bilgi edinmek için kritik önem taşıyordu.
Yeni araştırma, misafir yıldızın bir kuyruklu yıldız veya meteor olduğu yönündeki eski teorileri kesin bir dille çürüttü. Tarihi kayıtlarda, misafir yıldızın on günden fazla bir süre boyunca "sabit" kaldığı belirtilmektedir. Bu, kuyruklu yıldızların ve meteorların tipik davranışlarıyla uyuşmamaktadır. Kuyruklu yıldızlar genellikle gökyüzünde hareket eder ve bir kuyruğa sahiptir; meteorlar ise genellikle anlık veya çok kısa süreli parlamalarla karakterizedir. Misafir yıldızın sabit duruşu, onun atmosferik bir fenomen değil, çok daha uzakta meydana gelen bir gök olayı olduğunu göstermektedir.
Ayrıca, kayıtlar misafir yıldızın "sarı" ve "parlak" olduğunu, hatta "Zhou Bo erdem yıldızına" benzediğini belirtir. Zhou Bo erdem yıldızı, eski Çin gökbiliminde sabit ve parlak bir yıldızı temsil ederdi. Bu renk ve parlaklık tanımlamaları, kuyruklu yıldızların veya meteorların yaydığı ışıkla da tam olarak örtüşmemektedir. Kuyruklu yıldızlar genellikle mavi veya yeşilimsi tonlarda ışık yayarken, meteorlar genellikle beyaz veya mavimsi bir parlaklığa sahiptir. Sarı renk, bir nova veya süpernovanın evriminin belirli aşamalarıyla daha tutarlıdır
Araştırmacılar, özellikle "Zhou Bo erdem yıldızı" benzetmesinin, bu olayın bir yavaş nova veya süpernova olabileceğine dair güçlü bir kanıt sunduğunu vurguladı. Bu benzetme, olayın sabit ve parlak bir yıldız gibi göründüğünü, yani hızlı bir şekilde hareket etmediğini veya kuyruk gibi özelliklere sahip olmadığını ima etmektedir.
Muhtemel Adaylar: Yavaş Nova ve Süpernova
Araştırma, 1408 misafir yıldızının en olası iki adayını belirledi: yavaş nova ve süpernova.
Yavaş Nova: Bir nova, bir beyaz cüce yıldız ile eşlik eden bir yıldız arasındaki etkileşim sonucunda meydana gelen bir patlamadır. Beyaz cüce, eşlik eden yıldızdan madde biriktirir ve bu madde, beyaz cücenin yüzeyinde birikir. Yeterli madde biriktiğinde, termonükleer bir patlama meydana gelir ve bu da beyaz cücenin parlaklığını geçici olarak artırır. Yavaş novalar, parlaklıklarını birkaç gün veya hafta boyunca koruyabilir ve bu, 1408 misafir yıldızının on günden fazla sabit kalmasıyla uyumlu görünmektedir.
Süpernova: Bir süpernova, bir yıldızın yaşam döngüsünün sonunda meydana gelen çok daha büyük ve daha enerjik bir patlamadır. İki ana süpernova türü vardır:
Tip Ia Süpernovalar: Beyaz cücelerin Chandrasekhar limitini (yaklaşık 1.4 güneş kütlesi) aşmasıyla meydana gelir. Bu durumda, beyaz cüce kararsız hale gelir ve termonükleer bir patlama yaşar. Tip Ia süpernovalar çok parlak olabilir ve belirli bir parlaklık eğrisine sahiptirler.
Tip II Süpernovalar: Büyük kütleli yıldızların çekirdek çökmesiyle meydana gelir. Yıldızın çekirdeğindeki nükleer yakıt tükendiğinde, çekirdek kendi içine çöker ve bu da güçlü bir şok dalgasıyla sonuçlanan bir patlamaya yol açar. Tip II süpernovalar da çok parlak olabilir ve parlaklıkları haftalar veya aylar sürebilir.
1408 misafir yıldızının gözlemlenen parlaklığı ve kararlılığı, hem yavaş bir nova hem de belirli süpernova türleriyle (özellikle Tip II süpernovalar) uyumludur. Araştırmacılar, bu iki olasılık arasında kesin bir ayrım yapmak için daha fazla kanıta ihtiyaç olduğunu belirtmektedir.
Yang, Vogt ve Hoffmann'ın çalışması, 1408 misafir yıldızı gizemini çözmede önemli bir adım olmakla birlikte, hala yanıtlanması gereken sorular bulunmaktadır. Araştırmacılar, bu olayı daha kesin bir şekilde tanımlayabilmek için gelecekteki araştırmaların, Samanyolu'nun Kuğu-Tilki Takımyıldızı bölgesindeki olası kalıntıları araştırmasını önermekte.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >