Blog
Afrika’nýn En Eski Yazýlý Dillerinden Birinin Örnekleri Bulundu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumAfrika’nýn En Eski Yazýlý Dillerinden Birinin Örnekleri Bulundu
Sudan’daki arkeologlar, Afrika’nýn en eski yazýlý dillerinden olan Meroitik yazýtlarýn bugüne kadarki en büyük topluluðunu ortaya çýkardýlar.
Ataqeloula steli. C: Vincent Francigny / Sedeinga arkeolojik kazýlarý
Sudan’daki arkeologlar, Nil Nehri kenarýnda yer alan Sedeinga nekropolünde, nadir taþ yazýtlardan oluþan büyük bir koleksiyonu ortaya çýkardý. Afrika’nýn en eski yazýlý dillerinden biri olan Meroitik dilinde yazýlmýþ metinler, mezar yazýtlarý olarak kullanýlmýþ.
Yeni bulunan yazýtlar çok büyük bir potansiyele sahip. Yapýlan keþif, þimdiye kadar keþfedilmiþ Meroitik yazýtlarýn en büyük topluluðu olduðu için, bugüne kadar sadece kýsmen deþifre edilen dilin daha iyi anlaþýlmasýna yardýmcý olabilir.
Yapýlan basýn açýklamasýna göre, Sedeinga’nýn arkeolojik alaný bir zamanlar Napata ve Meroe krallýklarýnýn (Antik Mýsýr komþularý tarafýndan “Kush krallýðý” olarak adlandýrýlýrdý) bir parçasý ve 80 küçük tuðla piramidinin kalýntýlarýný ve yaklaþýk MÖ 700 ile MS 300 yýllarý arasýndaki kültürel döneme ait 100 mezardan daha fazlasýný içeriyor.
Nekropolün minyatür piramitleri baþlangýçta Mýsýr’ýn masif anýtlarýndan esinlenmiþti, ama daha sonra Meroitikler, mezarlara ve piramitlere ölüleri ibadet edebilecekleri þapelleri ve odalarý dahil etmek için yeniden tasarladýlar.
2009’dan beri, CNRS ve Sorbonne’dan arkeologlar, mezarlarýn evrimini izlemek için bir zaman çizelgesi oluþturma üzerine odaklanmýþlardý.
Mezarlýk metinlerine ek olarak, arkeologlar ayrýca, “Meroitik mezar sanatýnýn muhteþem örnekleri” olarak nitelendirilen, süslenmiþ ve yazýlý kumtaþý parçalarý buldular.
Tanrýça Maat. C: Vincent Francigny / Sedeinga arkeolojik kazýlarý
Kazýda bulunan ilginç buluntulardan biri de, düzen, eþitlik ve barýþ tanrýçasý Maat’ýn tasviri ile bir þapele ait lento ya da yapýsal bir kiriþ. Arkeologlar ilk defa Maat’ýn siyah Afrika özellikleriyle bir tasvirini keþfediyorlar.
Bölgedeki baþka bir bulgu olan mezar steli ise, Lady Maliwarase adýyla yüksek rütbeli bir kadýný tanýmlýyor ve onun kraliyetle olan baðlantýsýný detaylandýrýyor.
Bu tür yazýtlar, tarihçilerin Meroe geçmiþini bir araya getirmesine yardýmcý olacak. Örneðin, yukarýda bahsedilen bulgular, Meroe krallýðýnda kadýnlardan geçen soyun önemli olduðunu ortaya koyuyor.
Kazý eþ baþkaný Vincent Francigny, “Her metinde bir hikâye anlatýlýyor: ölen kiþinin ve her iki ebeveynin adý, bazen meslekleri ile; yer isimleri de dahil olmak üzere krallýðýn yönetimindeki kariyeri; prestijli baþlýklar ile geniþletilmiþ aile ile iliþkisi.” diyor.
“Örneðin, yeni yerler tespit edebilir ya da olasý yerlerini tahmin edebiliriz. Krallýk eyaletlerindeki dini ve kraliyet idaresinin yapýsýný öðrenebiliriz.”
Sedeinga kazýsýnýn en az 2020 yýlýna kadar devam etmesi planlanýyor.
Smithsonian mag. 13 Nisan 2018.
arkeofili
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >