Blog
Antik Mýsýrlý Takabuti Býçaklanarak Öldürülmüþ
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumAntik Mýsýrlý Takabuti Býçaklanarak Öldürülmüþ
Olayý çözmek 2.600 yýl sürdü, ancak nihayet Antik Thebes’ten kývýrcýk saçlý, elit bir kadýnýn zamansýz ölümü aydýnlatýlabildi.
Mumyanýn orijinal sargýlarýnýn açýlmasýnýn 185. yýldönümünde açýklama yapan araþtýrmacýlara göre, 20’li yaþlarýndaki Takabuti, þiddetli bir býçak saldýrýsýnda öldürülmüþtü.
Takabuti’nin mumyalanmýþ kalýntýlarýna yapýlan analizler baþka sýrlarýný da ortaya çýkardý. Kadýn iki nadir duruma sahipti; ekstra bir diþ (32 yerine 33) ve ekstra bir omur.
Takabuti kimdi?
Takabuti antik Thebes’ten (günümüzde Luksor) olmasýna raðmen, mumyasý Napolyon Savaþlarýný takip eden yoðun Mýsýr mumya ticaretine yakalanmýþtý. Zengin bir Ýrlandalý adam olan Thomas Greg, 1834’te kalýntýlarý alýp Mýsýr’dan Belfast’a getirdiðinde Takabuti, Ýrlanda’ya ulaþan ilk bilinen Mýsýr mumyasý oldu.
O sýrada Mýsýrbilimci Edward Hincks mumya üzerindeki hiyeroglifleri deþifre etti. Hincks, kadýnýn Takabuti olarak adlandýrýldýðýný ve ölüm anýnda 20’li yaþlarýnda olduðunu, evli olduðunu ve Thebes’teki büyük bir evin hanýmý olduðunu buldu. Hincks’in çevirileri ayrýca kadýnýn babasýnýn güneþ tanrýsý Amun’a hizmet eden bir rahip olduðunu da ortaya koydu.
Kuzey Ýrlanda Ulusal Müzeleri arkeoloji küratörü Greer Ramsey, yaptýðý açýklamada, “Takabuti’nin ilk kez 1835’te Belfast’ta açýlmasýndan bu yana zengin bir test tarihi var.” diyor.
Son yýllarda Takabuti, X-ýþýnlarý ve BT (bilgisayarlý tomografi), saç analizi ve radyokarbon tarihleme gibi birçok analiz geçirdi. Bunlar kadýnýn MÖ 660 civarýnda, 25. hanedanýnýn sonunda yaþadýðýný gösterdi.
Býçakla öldürülen genç bir kadýn olan Takabuti’nin mumya tabutu. C: Ulster Müzesi
En son testler arasýnda bir DNA analizi ve diðer BT taramalarý vardý. Araþtýrmacýlar, her ikisinin de beklenmedik sonuçlar ortaya çýkardýðýný söylüyor.
Ne buldular?
DNA analizi, Takabuti’nin günümüz Mýsýrlýlarýndan çok, genetik olarak Avrupalýlara benzediðini gösterdi.
BT taramalarý, þimdiye kadar bulunamayan kalbinin saðlam ve mükemmel bir þekilde korunduðunu ortaya koydu. Bu taramalar ayrýca þiddetli ölümünü ortaya koydu: Yara izleri, Takabuti’nin sol omzunun yanýndan, sýrtýndan býçaklandýðýný gösterdi.
MÖ 7. yüzyýlda öldürülen genç bir kadýn olan Takabuti’nin kalýntýlarý. C: Ulster Müzesi
Biyoarkeolog Eileen Murphy, “Sýk sýk tabutunun içinde çok huzurlu göründüðü söyleniyor, ancak þimdi son anlarýnýn çok farklý olduðunu biliyoruz. Bu kadýn baþkasýnýn elinde ölmüþtü.” diyor.
Emekli ortopedi cerrahý Dr. Robert Loynes, “Özellikle BT taramalarý Takabuti’nin sol üst göðüs duvarýnýn arkasýnda ciddi bir yara olduðunu gösterdi. Bu neredeyse kesin olarak onun hemen ölümüne neden oldu.” diyor.
Araþtýrmacýlar, diðer bulgularýn da ayný derecede önemli olduðunu belirtiyor.
Ramsey, “Takabuti’nin kalbinin var olduðunu doðrulamanýn önemi hafife alýnamaz, çünkü Antik Mýsýr’da bu organ çýkartýlýr ve kiþinin iyi bir yaþam sürüp sürmediðine karar vermek için tartýlýrdý. Eðer çok aðýrsa, iblis Ammit tarafýndan yenilirdi ve öbür dünyaya yolculuðunuz baþarýsýz olurdu.” diyor.
Bir Mýsýrbilimci olan Rosalie David, yeni analizlerin 25. hanedan sýrasýnda Mýsýr’daki hayata ýþýk tuttuðunu söylüyor.
“Bu çalýþma, sadece Takabuti’yi deðil, ayný zamanda yaþadýðý zamanlarýn daha geniþ tarihsel baðlamýný anlamamýzý da saðlýyor: Kadýnýn Avrupalý kökenlerinin þaþýrtýcý ve önemli keþfi, Mýsýr tarihinde önemli bir dönüm noktasýna etkileyici bir ýþýk tutuyor.”
Takabuti’nin mumyasý, Kuzey Ýrlanda’daki Ulster Müzesi’ndeki Antik Mýsýr galerisinde görebilir.
Live Science. 29 Ocak 2020.
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >