Blog
Bu İnsan Türü, Yunanistan’da Neandertal Zamanında Yaşamış
Petralona hominini olarak bilinen örnek, Selanik yakınlarındaki Petralona Mağarası’nda bulundu ve hemen antropologların ilgisini çekti.
www.arkeofili.com
Bu tarihöncesi tür, Avrupa’daki Neandertal soyundan bağımsız kaldı ve Afrika’daki popülasyonlarla yakın bir ilişki sürdürdü.
Petralona Kafatası, Zambiya’daki Homo heidelbergensis örneğiyle büyük benzerlikler taşıyor. C: Wikimedia Commons
1960 yılında Yunanistan’daki bir mağarada keşfedilen neredeyse tam bir insan kafatası, altmış yılı aşkın süredir büyük bir antropolojik tartışmanın merkezindeydi. Ancak araştırmacılar sonunda bu konuyu aydınlattı: Kafatası, hem Homo sapiens’ten hem de Neandertallerden daha ilkel bir türe ait. Ancak bu tür, yaklaşık 300.000 yıl önce Avrupa’da Neandertallerle yan yana yaşamış.
Petralona hominini olarak bilinen örnek, Selanik yakınlarındaki Petralona Mağarası’nda bulundu ve hemen antropologların ilgisini çekti. Uzmanlar, kafatasının morfolojisini inceleyerek türünü tanımlamaya çalıştı.
İlk raporlar, bu tarihöncesi kafatasının Homo erectus veya Neandertal soyuna ait olabileceğini öne sürdü. Bazı araştırmacılar ise bunun Homo sapiens’in erken bir temsilcisi olabileceğini düşündü.
Daha da ilginci, Petralona kafatasının, 1921’de Zambiya’da bulunan yaklaşık 300.000 yıllık bir kafatasıyla çarpıcı benzerlikler taşıdığı anlaşıldı. Bugün çoğu araştırmacı, bu Afrika örneğinin Homo heidelbergensis’e ait olduğu konusunda hemfikir; bu soyu tükenmiş hominin, hem Neandertallerin hem de modern insanların ortak atası olarak kabul ediliyor.
Petralona homininine dair temel sorunlardan biri, kalıntıların yaşını belirlemeye yönelik önceki tüm girişimlerin belirsiz sonuçlar vermesiydi. Çeşitli çalışmalar 170.000 ila 700.000 yıl arasında değişen tarihler ortaya koydu ve bu da fosilin gerçek yaşını kesinleştirmeyi imkânsız hale getirdi.
Ancak yeni bir çalışmanın yazarları, uranyum-serisi tarihleme yöntemi kullanarak kafatasının en az 286.000 yıllık olduğunu doğruladı. Bu da onun Zambiya’daki Homo heidelbergensis kafatasıyla çağdaş olabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, Petralona homininin kimliği konusundaki tartışmaya dair şunları söylüyor: Örneğin yüz ortasında Neandertallere özgü belirgin özellikler yok, bu nedenle büyük olasılıkla Homo heidelbergensis’e ait.
Bu bulgu, Avrupa ve Afrika’daki bu tarihöncesi insan popülasyonlarının Orta Pleistosen boyunca yakın ilişkilerini sürdürmüş olabileceğini ve Homo heidelbergensis sensu lato adı verilen geniş bir soy oluşturduklarını destekliyor.
Ayrıca Petralona kafatasının yaşıyla ilgili yeni veriler, yaklaşık 700.000 yıl önce ortaya çıkan bu türün, Neandertallerin yaşadığı dönemde hâlâ Güney Avrupa’da varlığını sürdürdüğünü ortaya koyuyor.
Araştırmacılar sonuç olarak şöyle diyor: “Bulgularımız, Homo heidelbergensis sensu lato ile bağlantılı homininlerin Orta Pleistosen’in ileri evrelerinde Avrupa’da, evrimleşen Neandertal soyunun yanında yaşamaya devam ettiğini destekliyor.”
IFL Science. 18 Ağustos 2025.
Makale: Falguères, C., Shao, Q., Perrenoud, C., Stringer, C., Tombret, O., Garbé, L., & Darlas, A. (2025).
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >