Blog
Çin’de Tüylü Bir Dinozor Fosili Keþfedildi
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumÇin’de Tüylü Bir Dinozor Fosili Keþfedildi
Çin’de yeni bir tüylü dinozor türü keþfedildi. 120 milyon yýllýk fosil, tüylü dinozorlar ve modern kuþlar arasýndaki evrimsel sýçramayý anlamaya yardýmcý oluyor.
Eþi benzeri olmayan bu örnek, dünyanýn 120 milyon yýl önce nasýl olduðuna dair bir bakýþ açýsý sunuyor. Bu fosil, dinozorlarýn nasýl büyüdükleri ve kuþlardan nasýl farklý olduklarýna dair yeni bilgiler edinilmesini saðlayan tüyleri ve kemikleri bulunduruyor.
Kaliforniya Üniversitesi’ndeki doktorasý sýrasýnda örnekleri analiz eden Dr. Ashley Poust, “Yeni dinozor türü, kuþlarýn kökeni ile yakýndan iliþkili olan tüylü, kanatlý hayvanlarýn evrimine çok iyi uyuyor.” diyor.
(Yarasa Kanatlý Yeni Dinozor Türü Keþfedildi)
“Bunun gibi örnekleri incelemek bize sadece antik yaþamýn þaþýrtýcý yönlerini göstermekle kalmýyor, ayný zamanda uzak geçmiþte uçuþ da dahil olmak üzere kuþlarýn özelliklerinin nasýl ortaya çýktýðýyla ilgili fikirleri test etmemizi saðlýyor.”
Bilim insanlarý dinozora Wulong bohaiensis adýný verdi. Wulong Çince “dans eden ejderha” demek ve adý güzel eklemli örneðin pozisyonunu referans alýyor.
Wulong bohaiensis hakkýnda
Örnek, Çin’de bir çiftçi tarafýndan on yýldan uzun bir süre önce fosil bakýmýndan zengin Jehol Eyaletinde bulundu ve o zamandan beri Liaoning’deki Dalian Doðal Tarih Müzesi koleksiyonunda yer alýyor. Ýskelet kemikleri, Poust tarafýndan Montana State Üniversitesi’nden danýþmaný Dr. David Varricchio’nun yanýnda öðrenciyken analiz edildi.
Sýradan bir kargadan daha büyük ve bir kuzgundan daha küçüktü ancak boyutunu iki katýna çýkaracak kadar uzun, kemikli bir kuyruðu olan Wulong bohaiensis‘in keskin diþleriyle dolu dar bir yüzü vardý. Kemikleri ince ve küçüktü. Dinozorun vücudu, hem kollarýnda hem de bacaklarýnda kanat benzeri bir dizi ve kuyruðunun sonunda iki uzun tüy de dahil olmak üzere tüylerle kaplýydý.
Bu hayvan, yaklaþýk 75 milyon yýl önce yaþamýþ ünlü dromaeosaurid theropod dinozoru olan Velociraptor’un en eski akrabalarýndan biriydi. Wulong’un en yakýn iyi bilinen akrabasý, küçük, dört kanatlý paravian dinozorlarýnýn bir cinsi olan Microraptor olmalýydý.
Bu keþif sadece bilime yeni bir dinozoru tanýmladýðý için deðil, ayný zamanda kuþlar ve dinozorlar arasýndaki baðlantýyý gösterdiði için de büyük önem taþýyor.
Poust, “Örnek, uzuvlarýnda ve kuyruðunda yetiþkin kuþlarla iliþkilendirdiðimiz tüylere sahip ancak örneðin bir çocuk olduðunu düþündüren baþka özellikleri var.” diyor.
Bilim insanlarý, yeni dinozorun birkaç kemiðini bu çeliþkiyi anlamak ve mikroskop altýnda incelemek için kesti. Kemik histolojisi (dokubilim) olarak adlandýrýlan bu teknik, paleontoloji araç kutusunun düzenli bir parçasý haline geliyor ancak hala bir araþtýrmacýnýn güzel bir iskeletin bir kýsmýný çýkarmasý için müzeleri izin vermeye ikna etmek zor oluyor.
“Neyse ki, Dalian Doða Tarihi Müzesi’ndeki yazarlarýmýz gerçekten ileriye dönük düþünüyorlardý ve bu teknikleri sadece Wulong’a deðil ayný zamanda Sinornithosaurus adýnda daha yetiþkin görünen yakýn bir akrabaya da uygulayabildiler.”
Kemikler, yeni dinozorun bir genç olduðunu gösterdi. Bu durum en azýndan bazý dinozorlarýn büyümeden önce çok olgun görünümlü tüylere sahip olduðunu gösteriyor. Kuþlar çok hýzlý büyürler ve genellikle yetiþkin tüyleri tam boyuta ulaþýnca çýkar. Gösteriþli tüyler, özellikle çiftleþme için kullanýlanlar gecikir. Bu duruma raðmen ortada, kuyruðun ucuna doðru iki uzun tüyü olan olgunlaþmamýþ bir dinozor vardý.
Poust, “Ya genç dinozorlar bilmediðimiz bir iþlev için bu kuyruk tüylerine ihtiyaç duyuyorlardý ya da tüylerini çoðu canlý kuþtan gerçekten farklý bir þekilde büyütüyorlardý.” diyor.
Bilim insanlarýnýn numune aldýðý ikinci dinozordan ek bir sürpriz geldi, Sinornithosaurus’un da büyümesi devam ediyordu. Kemik dokusu aktif olarak büyüyen bir hayvanýn dokusuydu ve dýþ temel sistemi (kemiðin dýþýnda, tam boyuta ulaþtýklarýnda omurgalýlarýn oluþturduðu bir yapý) yoktu.
“Burada büyük ve yetiþkin görünümlü kemikleri olan bir hayvan vardý: olgun olmasý gerektiðini düþündük, ancak histoloji bu fikrin yanlýþ olduðunu kanýtladý. Wulong’dan daha yaþlýydý, ama hala büyüyor gibi görünüyordu. Araþtýrmacýlarýn, bir numunenin yetiþkin olup olmadýðýný belirleme konusunda gerçekten dikkatli olmalarý gerekir. Çok daha fazlasýný öðrenene kadar, histoloji gerçekten en güvenilir yoldur.”
Bu uyarýlara raðmen Poust, dinozorlar hakkýnda öðrenilecek çok þey olduðunu söylüyor.
“T. rex’in iki katý kadar uzun zaman önce yaþayan hayvanlardan bahsediyoruz bu yüzden bu kadar iyi korunmuþ olmalarý çok þaþýrtýcý. Bu hayvanlarýn içini ilk kez görmek gerçekten çok heyecan verici.”
Jehol Biota Hakkýnda
Numunenin bulunduðu alan dünyanýn en zengin fosil yataklarýndan biri olarak kabul ediliyor. Jehol Biota, o zamanlarda hayatta olan hayvanlarýn inanýlmaz çeþitliliði ile biliniyor. Ayrýca kuþlarýn, kuþ benzeri dinozorlarýn ve pterozorlarýn ayný yaþam alanýný paylaþtýðý kuþ bakýmýndan en eski zengin ortamlardan biri.
Poust, “Bu eski göllerin etrafýnda çok fazla süzülerek uçan ve kanat çýrpan canlýlar vardý.” diyor. “Bu küçük hayvanlarýn çeþitliliði hakkýnda daha fazla þey keþfetmeye devam ederken bunlarýn ekosisteme nasýl uyum saðlayabileceði ilginç hale geliyor.”
Ayný zamanda Erken Kretase döneminde çiçekli bitkilerin yayýlmasý da dahil olmak üzere, baþka önemli deðiþiklikler de yaþanýyordu. “Bu yabancý bir dünyaydý ama en eski tüylerden ve en eski çiçeklerden bazýlarýyla burasý güzel bir dünya olmalýydý.”
Makale: Ashley W. Poust et al. 2020. A new microraptorine theropod from the Jehol Biota and growth in early dromaeosaurids, The Anatomical Record.
Kaynak:Arkeofili.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >