Blog
Kýbrýs'ýn 10 bin yýllýk sýrrý çözülüyor
Uluslararasý Kýbrýs Üniversitesi (UKÜ) Arkeoloji, Kültürel Miras ve Konservasyon Merkezi ile Orta Doðu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Biyoloji Bölümü imzaladýklarý iþbirliði sözleþmesine göre Kýbrýs’ta 10 bin yýl önce yaþayan insan kemiklerinin DNA’sýný inceliyor.
UKÜ'den verilen bilgiye göre, Uluslararasý Kýbrýs Üniversitesi Arkeoloji, Kültürel Miras ve Konservasyon Merkezi’nin 2010 yýlýndan beri TÜBÝTAK destekli yürüttüðü Tatlýsu – Çiftlikdüzü kazýlarýnda Kýbrýs’ta yaþayan ilk insanlara ait bulduðu kemik kalýntýlarýnýn antik DNA (aDNA) çalýþmalarýna baþlandý. Merkez ile ODTÜ Biyoloji Bölümü’nün imzaladýðý iþbirliði sözleþmesi kapsamýnda Kuzey Kýbrýs’a gelen ODTÜ’lü araþtýrmacýlar UKÜ Biyoteknoloji Araþtýrma Laboratuvarý’nda 10 bin yýllýk insan kemiklerinden parça örnekleri aldý. KKTC Eski Eserler ve Müzeler Dairesi özel izni ile yurtdýþýna çýkarýlan parçalar Ankara ODTÜ ve Ýsveç Stockholm Üniversitesi’nde ODTÜ araþtýrma görevlisi Füsun Özer tarafýndan çalýþýlacak.
Çalýþmalardan elde edilecek sonuçlar doðrultusunda 10 bin yýl önce Kýbrýs’ta yaþayan insanlarýn içinde bulunduðu toplumun büyüklüðü, coðrafi kökeni, o günkü Anadolu insaný ile benzerliði ve hatta göz rengi gibi fiziksel özelliklerine ait bilgiler ortaya çýkabilecek.
Prof. Dr. Togan: Araþtýrmamýz çarpýcý sonuçlar sunabilir Ortadoðu Teknik Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öðretim Üyesi Prof. Dr. Ýnci Togan, UKÜ iþbirliðinde gerçekleþtirilecek ortak çalýþma ile ilgili bilgi vererek söz konusu araþtýrmanýn sonucunda Kýbrýs’a dair önemli bilgilere ulaþabileceklerini kaydetti. Togan, Kuzey Kýbrýs’taki Tatlýsu arkeolojik kazý alanýndan çýkarýlan, yaklaþýk M.Ö. 8234-7748 yýllarý arasý Neolitik döneme ait insan, koyun ve keçi örneklerinin antik DNA’larýnýn insan genom evrimi ile ilgili literatüre önemli katký sunacaðýný da söyledi.
Ýnci Togan, ODTÜ’deki antik DNA laboratuvarýnda ve Ýsveç’teki Stockholm Üniversitesi Arkeolojik Araþtýrmalar Laboratuvarý’nda yapýlacak çalýþmalar kapsamýnda çok farklý türde canlýlarýn evrimsel tarihine, bu aþamalarýn zamanlarýný, nedenlerini içeren birçok soruya yanýt aranacaðýný belirtti.
Þevketoðlu: Türkiye’de bilimsel çalýþmalar son 10 yýlda çok ilerledi
Tatlýsu – Çiflikdüzü kazýlarýnýn yürütücüsü, UKÜ Arkeoloji, Kültürel Miras ve Konservasyon Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Müge Þevketoðlu da söz konusu geliþmeyle ilgili açýklamalarda bulundu. Þevketoðlu, “Türkiye’de bilimsel çalýþmalar son 10 yýlda çok ilerledi. Bu çalýþmalar bilimsel kazý ve ilgili alanlarýndan müzecilik konularýna çaðdaþlaþarak Kýbrýs için hem örnek hem de destek teþkil etmektedir.” dedi.
Müge Þevketoðlu ayrýca ODTÜ ile ortak yürütülecek çalýþmadan hem Anadolu arkeolojisine hem de Kýbrýs arkeoloji bilimine devrim getirecek sonuçlar elde edileceðini umduðunu da belirtti. Ýlk evcilleþtirmenin ne zaman baþladýðý ODTÜ’de araþtýrýlýyor.
Ankara ODTÜ Öðretim Üyesi Prof. Dr. Ýnci Togan, 2012 yýlýnda ODTÜ’de kurulan antik DNA laboratuvarýnda yapýlan araþtýrmalarýn 12 bin yýl önce insanlarýn avcý toplayýcý yaþam biçiminden yavaþ yavaþ tarýmýn kullanýldýðý yaþam biçimine geçiþ dönemi (Neolitik dönemin ilk evreleri) hakkýnda yoðunlaþtýðýný aktardý. Togan, arkeolojik bulgularýn insanlarýn bu dönemde Anadolu civarýnda ve büyük olasýlýkla Anadolu’da da koyun, keçi, sýðýr ve domuzu evcilleþtirdiklerini gösterdiðini belirterek sözlerini þöyle sürdürdü: “Günümüzde insanlarýn en önemli protein kaynaðý olarak kullanýlan bu çiftlik hayvanlarýnýn evcilleþtirme süreçlerinin ilk adýmlarý, yer veya yerleri, evcilleþtirme zamanlarý ve evcilleþtirme merkezlerinden yayýlma süreci birinci araþtýrma alanýmýzýn sorularýný oluþturmakta. Ýkinci soru dizimiz de bu evcilleþtirme sürecini baþlatan insanlarýn kim olduðu, materyal, kültür ile beraber tarým bilgisini de beraberinde götürüp götürmedikleri ve kendileri götürüyorsa vardýklarý yerlerde karþýlaþtýklarý insanlarla karýþýp karýþmadýklarýdýr.”
Uluslararasý Kýbrýs Üniversitesi Arkeoloji, Kültürel Miras ve Konservasyon Merkezi ile Ankara ODTÜ Biyoloji Bölümü’nün ortak çalýþmalarýnýn uzun bir süre devam edeceði belirtildi. (kaynak: Arkeografya)
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >