Blog
Kudüs’te Bulunan 2.270 Yıllık Sikke, Mısır Kraliçesini Betimliyor
Sikke, Ptolemaios Krallığı’nın üçüncü hükümdarı olan kocası III. Ptolemaios’un saltanatına tarihleniyor.
www.arkeofili.com
Arkeologlar, Kudüs’te Mısır Kraliçesi II. Berenike’yi betimleyen ve üzerinde “Kraliçeye ait” yazan 2.270 yıllık nadir bir sikke keşfetti.
Arkeologlar, altın sikkenin büyük ihtimalle MÖ 241 ila 246 yılları arasında Mısır’ın İskenderiye kentinde basıldığını söylüyor. C: Eliyahu Yanai
Bu buluntu, Berenike’nin güçlü ve etkili bir hükümdar olduğuna işaret ediyor.
Sikke, Ptolemaios Krallığı’nın üçüncü hükümdarı olan kocası III. Ptolemaios’un saltanatına tarihleniyor. Ptolemaioslar, Büyük İskender’in generallerinden Ptolemaios I Soter tarafından MÖ 323–30 yılları arasında Mısır’da kurulan Makedon kökenli bir hanedandı.
İsrail Eski Eserler Kurumu’na (IAA) göre sikke muhtemelen 2.270 yıl önce İskenderiye’de basıldı. Buluntu, Mısır ile Suriye’deki Seleukos İmparatorluğu arasındaki Üçüncü Suriye Savaşı’ndan (MÖ 246–241) dönen askerlere hediye edilen sikkelerin bir parçası olabilir.
IAA’nın nümizmatik bölümü başkanı Robert Kool, buluntu hakkında hazırlanan videoda, “Bu muhteşem bir sikke. Son 100 yılda bundan sadece 17 tane bulduk” diyor. Bu sikkelerden ilk kez Mısır dışında ve sistematik bir kazıda bir örnek bulunmuş oldu.
Kazı alanındaki Givati Otoparkı’nda iki yıldır çalışan Rivka Langler, toprağı eleyerek çalışırken sikkeyi fark etti. “Kazı toprağını elerken bir anda parlayan bir şey gördüm. İlk başta gözlerime inanamadım ama birkaç saniye içinde heyecanla kazı alanında koşmaya başladım” diyor.
Sikkenin bir yüzünde tiara, örtü ve kolye takmış Kraliçe II. Berenike’nin portresi bulunuyor. Diğer yüzünde ise boynuzdan bolluk sembolü (cornucopia) ve iki yıldız betimlenmiş, ayrıca antik Yunanca “Basileisses” (Kraliçeye ait) yazısı yer alıyor.
Araştırmacılar, minyatür altın sikkenin Üçüncü Suriye Savaşı’ndan dönen bir askere verilmiş olabileceğini düşünüyor. C: Eliyahu Yanai
II. Berenike, MÖ 246–221 yılları arasında hüküm süren III. Ptolemaios’un eşiydi. Ancak sikke üzerindeki yazı, onun bağımsız olarak da hüküm sürmüş olabileceğini düşündürüyor. Kool, “O, bugünkü Libya’nın doğusunda yer alan Kirenayka bölgesinin kraliçesiydi. Kuzeni III. Ptolemaios ile evlenince bu bölge büyük ve zengin Hellenistik krallığın bir parçası haline geldi. Kocası Suriye’yi işgal ettiğinde, Berenike Mısır’ın naibi olarak yönetimi üstlendi” diyor.
Ptolemaios hanedanına mensup kraliçeler zaman zaman sikkelerde betimlenmişti; en ünlü örnek Ptolemaios XII’nin kızı Kleopatra VII. Ancak bu yeni keşif, en eski örneklerden biri olmasıyla öne çıkıyor ve Kraliçe II. Berenike’nin büyük bir siyasi güce sahip olduğunu gösteriyor.
Sikkenin Kudüs’e nasıl ulaştığı kesin değil. Ancak burada bulunması, kentin MÖ 586/587’de Babil Kralı II. Nebukadnezar’ın Kudüs’ü kuşatmasının ardından hızla toparlandığını gösteriyor.
Kazıyı yöneten arkeologlardan Yiftah Shalev, “Bugüne kadar hâkim akademik görüş, kuşatmadan sonra Kudüs’ün küçük, önemsiz ve kaynakları kısıtlı bir kasaba olduğuydu. Ancak buluntular, Kudüs’ün Pers döneminde (MÖ 586–333) toparlanmaya başladığını ve Ptolemaios hâkimiyetinde güçlendiğini gösteriyor” diyor.
Live Science. 7 Eylül 2025.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >