Blog
Proto Dünya’nın İzleri: Yeryüzünün ilk ham maddesini bulunmuş olabilir
Dünya’nın 4,5 milyar yıl önceki "dev çarpışma" öncesine ait kimyasal imzalarını ortaya çıkaran bilimsel araştırma, Güneş Sistemi’nin başlangıcına ışık tutuyor.
www.arkeolojikhaber.com
Dünya'nın kökenine dair bilinen tüm teorileri sarsacak bir keşfe imza atıldı. Gezegenimizin oluşum evresindeki ilk yapı taşlarından çok nadir kayaç örnekleri, günümüze kadar bozulmadan kalmayı başarmış olarak bulundu.
Dünya’nın 4,5 milyar yıl önceki "dev çarpışma" öncesine ait kimyasal imzalarını ortaya çıkaran bilimsel araştırma, Güneş Sistemi’nin başlangıcına ışık tutuyor.
. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) liderliğindeki bir araştırma ekibi, Dünya’nın oluşum evresindeki ilk yapı taşlarından günümüze kadar bozulmadan kalmayı başarmış çok nadir kayaç örnekleri tespit etti. Yaklaşık 4,5 milyar yıl önce gerçekleşen ve Ay’ın oluşumuyla sonuçlanan devasa çarpışmadan bile sağ çıkan bu "Proto Dünya" kalıntıları, gezegenimizin orijinal kimyasal reçetesini barındırıyor.
Gizemli Kimya alışılmadık bir izotop dengesizliği taşıyor
Milyarlarca yıl önce Güneş Sistemi, gaz ve tozdan oluşan devasa bir diskti. Bu toz bulutları zamanla birleşerek meteoritleri, onlar da bir araya gelerek Proto Dünya’yı ve komşu gezegenleri oluşturdu. Bilim dünyasındaki yaygın inanışa göre, Dünya henüz 100 milyon yaşındayken Mars büyüklüğünde bir gök cisminin çarpmasıyla tamamen erimiş ve tüm kimyasal yapısı altüst olmuştu. Ancak Nature Geosciences dergisinde yayımlanan yeni çalışma, bu "sıfırlama" işleminin her şeyi yok etmediğini gösteriyor.
MIT Yer, Atmosfer ve Gezegen Bilimleri Bölümü’nden Dr. Nicole Nie ve ekibi, Grönland, Kanada ve Hawaii’den alınan çok eski kayaç örneklerinde alışılmadık bir izotop dengesizliği keşfetti. Potasyum izotopları üzerinde yapılan hassas ölçümler, bu örneklerin Dünya üzerindeki diğer hiçbir maddeye benzemediğini ortaya koydu. Dr. Nie, "Bu, belki de Proto Dünya materyallerini muhafaza ettiğimize dair ilk doğrudan kanıttır. Dev çarpışmadan önceki çok antik bir parçayı görüyoruz. Bu inanılmaz, çünkü bu tür imzaların Dünya’nın evrimiyle silinmiş olmasını beklerdik," dedi.
Farklı İnşa Edilmiş Bir Dünya Söz konusu
Araştırma ekibi, Kanada ve Grönland’daki antik yüzey kayaçlarının yanı sıra Hawaii’deki yanardağların yerin çok derinlerinden (mantodan) getirdiği lav örneklerini inceledi. Özel kütle spektrometreleri kullanılarak yapılan analizlerde, bu örneklerde "Potasyum-40" izotopunun beklenenden çok daha az olduğu tespit edildi. Bu durum, bu kayaçların modern Dünya’yı oluşturan genel karışımdan "farklı inşa edildiğini" kanıtlıyor.
Bilim insanları bu bulguyu doğrulamak için karmaşık bilgisayar simülasyonları yürüttü. Mevcut tüm meteorit verilerini ve Dünya’nın geçirdiği jeolojik süreçleri modele dahil eden ekip, modern kayaçların kimyasının ancak Proto Dünya materyallerinin milyarlarca yıl süren çarpışmalar ve karışımlarla dönüşmesi sonucu oluşabileceğini gördü. Ancak inceledikleri bu özel örnekler, bu dönüşümden bir şekilde kaçmayı başarmış "saf" kalıntılardı.
Antik kimyasal imzalar bilinen meteorit grupları ile eşleşmiyor
İlginç bir detay ise, bu antik örneklerin kimyasal imzasının bugün bilinen hiçbir meteorit grubuyla tam olarak eşleşmemesi. Bu durum, Dünya’yı oluşturan asıl ham maddelerin (meteoritlerin) henüz keşfedilmediğini veya Güneş Sistemi’nin derinliklerinde kaybolduğunu gösteriyor. Dr. Nie, "Çalışmamız, elimizdeki meteorit envanterinin eksik olduğunu ve gezegenimizin nereden geldiği hakkında öğrenecek çok daha fazla şeyimiz olduğunu kanıtlıyor," diyerek araştırmanın önemini vurguladı. NASA tarafından desteklenen bu keşif, sadece Dünya’nın değil, komşu gezegenlerin nasıl şekillendiğini anlamak için de yeni bir kapı aralıyor.
Kaynak: Jennifer Chu | MIT News
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >