Blog

May12


74.000 Yıl Önceki Felaket, İnsanları Yok Oluşa Sürüklememiş

Son 2 milyon yılda gezegenimizi sarsan tüm volkanik patlamalar arasında, Hindistan’daki Toba süper patlaması en şiddetlilerden biriydi. Ama bir zamanlar düşünüldüğü kadar küresel bir felaket yaratmamış olmayabilir.

Büyük patlama yaklaşık 74.000 yıl önce gerçekleşti ve 1980’deki St. Helens Yanardağı patlamasının yaklaşık 1000 katı kadar taş püskürdü. Bazı araştırmacılar, bu olayın on yıl süren bir “volkanik kış” ve bin yıllık bir buzul dönemini tetiklediğini düşünüyor.

Bu Toba felaket teorisine göre, küresel insan nüfusu sadece birkaç bin kişi kalmıştı. Ancak şimdi yapılan bir araştırmaya göre bu muhtemelen bir abartı.

(Erken İnsanlar Süper Yanardağ Patlamasını Yakından Görmüş Olabilir)

Son zamanlarda, Asya ve Afrika’daki arkeolojik kanıtlar, patlamanın gerçekten muazzam olsa da, sonuçlarının o kadar kıyamet olmadığını ve kesinlikle insanları yok olma eşiğinde bırakmadığını öne sürüyor.

Şimdi ise kuzey Hindistan’daki Dhaba’da ortaya çıkarılan eski ve “değişmeyen” bir taş alet endüstrisi, insanların Toba patlamasından önce ve sonra yaklaşık 80.000 yıl boyunca Middle Son Vadisi‘nde bulunduğunu gösteriyor.

Queensland Üniversitesi’nden arkeolog Chris Clarkson, “Dhaba’daki popülasyonlar, Afrika’da Homo sapiens tarafından aynı anda kullanılan alet setlerine benzeyen taş aletler kullanıyordu.” diyor.

“Bu alet takımlarının Toba süper patlaması zamanlarında kaybolmaması veya kısa bir süre sonra dramatik bir şekilde değişmemesi, insan popülasyonlarının felaketten kurtulduğunu ve çevrelerini değiştirmek için aletler yaratmaya devam ettiğini gösteriyor.”

Toba felaket teorisi, bir korelasyon ve bu konuda tartışmalı bir teori etrafında odaklanıyor. Toba yanardağı patlarken neredeyse aynı zamanda türümüz de genetik bir darboğazdan geçiyordu; Patlama, çeşitlilikteki bu düşüşün makul bir nedeni gibi görünüyordu.

Ancak yıllar boyunca bu felaket teorisi, bilimsel incelemerle desteklenmedi. 2007 yılında, güney Hindistan’daki taş aletlerin kanıtları, Toba patlamasının aşırı soğumaya veya buzul dönemini tetiklemediğine işaret etti.

Bazıları bu aletlerin Homo sapiens tarafından yapılmadığını savundu, ancak her kim tarafından yapıldıysa bu doğal felaketten kurtulmuştu.

2018’de, Güney Afrika’dan gelen daha fazla fosil kanıtı, küresel insan popülasyonlarının sadece Toba patlaması zamanında bu aletleri yaptığını değil, aynı zamanda patlamadan sonra daha da başarılı bir şekilde hayatlarını sürdürmüş olabileceği fikrine destek verdi.

Genetikçiler, 70.000 yıl önce insan genetik çeşitliliğinde belirgin bir düşüş olduğunu kabul ediyorlar, ancak bu değişim bir süper patlamanın sonucu olmayabilir. Bazıları bunun ‘kurucu etkisi‘ olabileceğini düşünüyor.

İnsanlar Avrasya’ya yayıldıkça ve daha küçük gruplara ayrıldıkça, genetik çeşitlilikleri de azalmaya başlamış olabilir. Muhtemelen bu yüzden Afrika’daki genetik çeşitlilik diğer yerlerden çok daha yüksek.

Dhaba’da bulunan yeni tanımlanan binlerce taş alet, bu zaman çizelgesinin bazılarının doldurulmasına yardımcı oldu. Sonuçlar, insanların Afrika’dan göç ettiğini ve Avrasya’ya beklenenden çok daha erken genişlediğini ve bu arada şiddetli bir doğal afetten kurtulduğunu gösteriyor.

Çalışma yazarları, Dhaba’da bulunan aletlerin çoğunun Taş Devri’nden Afrika ve Arap tekniklerine benzediğini ve hatta bazılarının Avustralya’daki erken insan eserlerine benzediğini söylüyor.

Ekip, bunların erken göç noktalarını Afrika’dan güneydoğu Asya’ya ve sonra da en güney topraklarına bağlayan, açıkça insan yapımı olduğunu iddia ediyor.

Araştırmacılar, “Afrika’dan ve daha da önemlisi Arabistan’ın doğusundan gelen modern insan yayılımı 65.000 yıl önce gerçekleşmiş olmalı.” diyor.

Dhaba mevkii, arkeolojik katmanlara sahip bölgeleri doğu ve batı ile birbirine bağlayan önemli bir köprü görevi görür.

Ancak bulguyu destekleyecek insan fosilleri olmadan, bu aletlerin Homo sapiens tarafından yapıldığından emin olmayanlar var. Bu özel taş alet tekniği Neandertaller tarafından da kullanılmıştı. Antropolog Stanley Ambrose, hangi türlerin ne tür aletler yaptığını söylemenin imkansız olduğunu düşündüğünü söylüyor.

Ancak tarihler doğruysa, aletleri kimin şekillendirdiği gerçekten önemli değil. Homo sapiens veya diğer eski homininler tarafından yaratılmış olsun, Dhaba’da yaşayan her kimse, Toba patlaması yüzünden yok olmadı.

Yine de, muhtemelen başka bir şey onların yok olmasına neden oldu. Burada yaşayan insanlar, modern gen havuzuna fazla katkıda bulunamadılar, bu da muhtemelen hayatta kalmaları için başka zorluklarla karşılaştıkları anlamına geliyor.

Max Planck Enstitüsü’nden antropolog Michael Petraglia, “Arkeolojik kayıtlar, insanların bazen zorluklara karşı kayda değer bir direnç göstermesine rağmen, uzun vadede her zaman başarılı olamayacağını da gösteriyor.” diyor.


Makale: Clarkson, C., Harris, C., Li, B., Neudorf, C. M., Roberts, R. G., Lane, C., … & Koshy, J. (2020). Human occupation of northern India spans the Toba super-eruption~ 74,000 years ago. Nature communications, 11(1), 1-10.

Kaynak:Arkeofili.com

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >

Yazıya Yorum Ekleyin

* Takma ad kullanabilirsiniz

* Yorumunuzda görülmeyecektir

 Evet   Hayır* Her defasında yeniden girmemeniz için