800 yıllık bakır kolye, altın kaplama ile süslenmiş. (C: Sabine Steidl/LEIZA)

2008’de Almanya’daki arkeologlar, bir Orta Çağ çöp yığınında altın kaplama gizemli bir kolye keşfettiklerinde çok heyecanlandılar. Bunun, sahiplerinin genellikle boyunlarına taktıkları, filakteri (tifilin) adı verilen dini emanetler için ender bir saklama kabı olduğundan şüpheleniyorlardı. Ama içine bakmadan kesin olarak bilemezlerdi.

Araştırmacılar, yaldızlı bakır kolyeden yüzyıllarca süren aşınma ve kiri temizlemek için 500 saat harcadılar, ancak eserin yaşı ve hassas durumu, daha fazla çalışmayı zorlaştırıyordu. Dört parçalı yaprak formundaki kolyeyi açarlarsa, tamir edilemeyecek şekilde ona zarar vereceklerinden korkuyorlardı.

Arkeologlar önce içerisinde ne olduğuna bir göz atmak için röntgen çektiler, ancak bu teknik pek bir şey ortaya çıkarmadı.

Sonunda, nesnelerin 3 boyutlu görüntülerini onlara zarar vermeden oluşturmak için nötronları kullanan ileri teknoloji bir yöntem olan nötron tomografisi ile başarıya ulaştılar.

Nötron tomografisi, kolyenin içerisindekileri ortaya çıkarmaya yardımcı oldu. (C: Burkhard Schillinger/MLZ)

Kolyenin içinde, ipek ve ketenden yapılmış, ince bir iplikle bir arada tutulan ve içinde küçük kemik parçaları bulunan beş tekstil parçası bulunuyordu. Araştırmacılar, kemik parçalarının kime ait olduğunu veya bu kişinin aziz statüsünde biri olup olmadığını bilmiyordu.

Leibniz Arkeoloji Merkezi’nde restoratör olan Matthias Heinzel, genellikle kalıntı paketlerinin, azizin adını gösteren bir parşömen şeridi içerdiğini, ancak bu örnekte herhangi bir parşömen parçasına rastlamadıklarını belirtiyor.

Araştırmacılar, keşfi Uluslararası Müzeler Konseyi Koruma Komitesi’nin metal çalışma grubunun Eylül toplantısında sundular.

İsa, Meryem ve diğer dini figürlerin resimleriyle kaplı olan kolye ucu, yaklaşık 6 cm boyunda ve 6 cm genişliğinde; kalınlığı ise 1 santimetreden daha azdı.

12. yüzyılın sonlarına tarihlenen eser, muhtemelen Almanya’nın kuzeyinde, Aşağı Saksonya eyaletinde bir şehir olan Hildesheim’daki bir atölyede yapılmıştı. Aynı zamanda bir kilitleme mekanizmasına sahipti.

Araştırmacılar, kolyenin içinde ipek ve ketenden yapılmış beş paket keşfettiler. (C: Burkhard Schillinger/MLZ)

Araştırmacılar kolyeyi 14 yıl önce, Batı Almanya’da Ren Nehri boyunca yer alan bir şehir olan Mainz’in tarihi “Eski Şehir” bölümünü kazarken buldular.

Hildesheim atölyesinden bu türden bilinen yalnızca üç filakteri var – diğerleri Boston, Roma ve Almanya’nın Halberstadt şehrinde bulunuyor.

Zarar vermeyen görüntüleme teknikleri sayesinde kolye hala tek parça halinde. Şu anda Mainz Eyalet Müzesi’nde sergileniyor.

Yapılan açıklamada Heinzel, nesneyi tarihsel özgünlüğünde gelecek nesiller için mümkün olduğunca tamamen korumayı ve modern tahribatsız araştırma fırsatlarından yararlanmayı görevleri olarak gördüklerini belirtiyor.

Smithsonian Magazine. 17 Ocak 2023.

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >