Blog
Akdeniz’de 7.000 Yýllýk Deniz Duvarý Bulundu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumAkdeniz’de 7.000 Yýllýk Deniz Duvarý Bulundu
Ýsrail’in Carmel Sahili’ndeki Neolitik köylüler, yerleþimlerini Akdeniz’de yükselen deniz seviyelerine karþý korumak için bir deniz duvarý inþa etmiþ.
Bulgular, insanlýðýn yükselen okyanuslara ve sellere karþý mücadelesini binlerce yýl geriye götürüyor.
Araþtýrmacýlar, dünyanýn herhangi bir yerinden bilinen en eski kýyý savunma sistemini ortaya çýkardýlar ve analiz ettiler. Eski yerleþimcilerin kayalarla inþa ettiði bu kýyý savunma sistemi, köylerine 1-2 kilometre mesafedeki nehir yataklarýndan toplanan taþlarla yapýlmýþ.
PLOS ONE dergisinde yayýmlanan çalýþmada Dr. Ehud Galili, 100 metreden uzun deniz duvarýnýn geçici bir önlem olduðunu ve antik köyün en nihayetinde terk edildiðini ve sular altýnda kaldýðýný açýkladý.
Bu keþif, deniz seviyesinin yükselmesinin yol açtýðý mevcut tehditlere karþý eski insan tepkileri hakkýnda yeni bilgiler veriyor.
Dr. Galili, “Neolitik dönem boyunca, Akdeniz nüfusu, deniz seviyesinde yýlda 4 ila 7 mm veya bir ömür boyunca yaklaþýk 12-21 cm yükselme görmüþ olmalýydý. Bu oran 100 yýlda yaklaþýk 70 cm’ye denk geliyor. Deniz seviyesindeki bu artýþ, köye zarar veren yýkýcý fýrtýnalarýn sýklýðýnýn önemli ölçüde artacaðý anlamýna geliyor.” diyor.
“Çevresel deðiþiklikler, bir yerleþimin ömrü boyunca birkaç yüzyýl içinde insanlar tarafýndan fark edilebilirdi. Sonunda biriken yýllýk deniz seviyesi, þu anda dünyada gördüklerimize benzer bir kýyý koruma duvarý inþa etmeyi içeren insan müdahalesini gerekli kýldý.”
Bugün batan baþkent Jakarta ile karþýlaþtýrýlabilir bir senaryoda, eski Tel Hreiz, deniz seviyesinden 3 metreye kadar güvenli bir yükseklikte inþa edildi, ancak yýlda 7 mm’ye kadar buzul deniz seviyesi artýþlarý yerleþimciler ve evleri için bir tehdit oluþturdu.
Araþtýrmanýn eþ yazarý Dr. Jonathan Benjamin, Tel Hreiz yerleþiminin ilk olarak 1960’larda potansiyel bir arkeolojik alan olarak kabul edildiðini, ancak 2012’de doðal süreçler ile ortaya çýkan alanlarýn, daha önce bilinmeyen arkeolojik materyali ortaya çýkardýðýný söylüyor.
Bölgedeki diðer batýk köylerin hiçbirinde bilinen benzer bir yapý yok, bu da Tel Hreiz bölgesini, insanýn Neolitik deniz seviyesindeki yükseliþe verdiði tepki için eþsiz bir örnek haline getiriyor.
“Modern deniz seviyesindeki yükseliþ halihazýrda dünya genelinde kýyý erozyonuna neden oluyor. Kýyý nüfusu ve yerleþim yerlerinin büyüklüðü göz önüne alýndýðýnda, gelecekteki tahmini nüfus yer deðiþtirmesinin büyüklüðü, Neolitik dönemde insanlar üzerindeki etkilere göre oldukça farklý.”
Araþtýrmacýlara göre, mevcut tahminler, 21. yüzyýl deniz seviyesinin yýllýk 1.7 ila 3 mm arasýnda deðiþeceðini öngörüyor ve bu, antik deniz duvarýný inþa eden Neolitik toplumun yaþadýðý tehdide kýyasla daha küçük bir deðiþikliði temsil ediyor, ancak ayný zorluklarýn birçoðu ortaya çýkacak.
Phys. 18 Aralýk 2019.
Makale: Ehud Galili, Jonathan Benjamin et al. 2019. A submerged 7000-year-old village and seawall demonstrate earliest known coastal defence against sea-level rise. PLOS ONE.
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >