Blog

Nis12

Avrupa’da Tarıma Geçen İlk Çiftçilerin Boyları Kısalmış

Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri  |  Yorum: 0 yorum

etiketler  Antik DNABoyNeolitikSağlıkTarım



Avrupa’da Tarıma Geçen İlk Çiftçilerin Boyları Kısalmış

Araştırmacılar, yetişkin boyunu, kemiklerde görülen stres göstergelerini ve antik DNA’yı kullanan bir model oluşturdular.

erman Ertuğrul - www.arkeofili.com

12.000 yıl önce Avrupa’da avcı-toplayıcılıktan tarıma geçişin, boyların kısalması gibi olumsuz sağlık etkileri olmuş olabilir.


İnsan iskeleti kalıntıları ve antik DNA ile çalışan bir bilim insanının çizimi. C: Marija Stojkovic

Genetik ve iskelet kalıntılarının incelenmesi, Avrupa’da yaklaşık 12.000 yıl önce avcı-toplayıcılık ve yiyecek aramadan çiftçiliğe geçişin, ilk çiftçilerde beklenenden daha kısa boyların ortaya koyduğu gibi olumsuz sağlık etkileri olabileceğini gösteriyor.

Stephanie Marciniak, “Son çalışmalar, DNA’nın uzun boyluluğa katkısını karakterize etmeye çalıştı. Avcılık, toplayıcılık ve yiyecek aramadan yerleşik çiftçiliğe geçişle ilgili uzun süredir devam eden soruları düşünmeye başladık ve bir vekil olarak uzun boyluluğun sağlık üzerindeki etkisine bakmaya karar verdik.” diyor.

Antropoloji ve biyoloji doçenti George H. Perry ve 40’tan fazla uluslararası araştırmacı ile birlikte çalışan Marciniak, Neolitik’ten önce, Neolitik, Kalkolitik, Tunç ve Demir çağlarında yaşayan bireylerin boylarını inceledi. Araştırmacılar, diğer araştırmacılar tarafından Antik DNA testi için örneklenmekte olan veya halihazırda örneklenmiş iskelet kalıntılarının uzun kemiklerini ölçtüler.

Araştırmacılar, yetişkin boyunu, kemiklerde görülen stres göstergelerini ve antik DNA’yı kullanan bir model oluşturdular. Ayrıca ataların genetik belirtilerine de baktılar. Sonuçlarını Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımladılar.

Marciniak, “Yaklaşımımız, aynı bireylerden alınan boy ölçümlerini ve antik DNA’yı kullanmamız bakımından benzersiz.” diyor.

Avcılık, toplayıcılık ve yiyecek arama yaşam tarzından yerleşik bir tarımsal yaşam tarzına geçiş, Avrupa’da aynı anda değil, farklı yerlerde farklı zamanlarda gerçekleşti.

Araştırmacılar, 38.000 ila 2.400 yıl önce yaşamış 167 kişiyi inceledi. Bu, tarım öncesi bireyleri, ilk çiftçileri ve sonraki çiftçileri içeriyordu. Neolitik dönemde yaşamış bireylerin, genetik olarak belirtilen potansiyel boyları dikkate alındığında, önceki bireylerden ortalama 3.81 cm ve sonraki bireylerden 2.20 cm daha kısa olduğunu buldular.

Araştırmacılar ayrıca, Neolitik boy uzunluğuna göre Kalkolitik-1,95 cm, Tunç-2,69 cm ve Demir-3,27 cm boyunca boyların düzenli olarak arttığını buldular.

Marciniak, “Şu anda bildiğimiz şey, boyun yüzde 80’inin genetik yapıdan ve yüzde 20’sinin çevreden geldiği. Araştırmacılar, boy ile ilişkili tüm genetik varyantları henüz tanımlamadılar.” diyor.

Çalışmada değerlendirilen stresin iskeletsel göstergelerinin çizimleri. C: Katharine Thompson

Marciniak’a göre, avcılık, toplayıcılık ve yiyecek aramadan tarıma geçiş, Avrupa’nın bazı bölgelerinde olduğu gibi, her zaman bir boy kısalmasına yol açmadı.

Marciniak ve ekibi, çalışmalarında genetik ataya da baktılar. “Genelde doğudan batıya doğru bir insan hareketi vardı. Boyla ilişkili genetik varyantların belki de farklı oranlarını getiren bu göçü açıklamak istedik.”

Ekip atalara ait bilgileri dahil ettiğinde, Neolitik Çağ için boy kısalmasının biraz azaldığını buldu.

Marciniak, “Bu araştırma, daha büyük veri kümeleri ile daha fazla çalışma gerektiriyor. Çalışmamız, çok dinamik ve çok nüanslı bir şeyin anlık görüntüsünü temsil ediyor. Çiftçiliğe geçiş sırasında tahmin edilen genetik boy ile elde edilen boydaki düşüşün sebebinin ne olduğunu görmek için daha fazlasını yapmamız gerekiyor.” diyor.

Araştırmacılar, yaklaşımlarının geçmişteki insan sağlığı çalışmalarına uyarlanabileceğine ve başka bağlamlarda da uygulanabileceğine inandıklarını söylüyor.


Pennsylvania State University. 7 Nisan 2022.

Makale: Marciniak, S., Bergey, C. M., Silva, A. M., Hałuszko, A., Furmanek, M., Veselka, B., … & Perry, G. H. (2022).

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >

Yazıya Yorum Ekleyin

* Takma ad kullanabilirsiniz

* Yorumunuzda görülmeyecektir

 Evet   Hayır* Her defasında yeniden girmemeniz için