Arþiv

Çocuk Kitaplarýmýz

Sare

Strabon

Blog

Oca18

Demir Çað Arkeolojik Alanýnda Binlerce Plastik Atýk Bulundu

 |  Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri  |  Yorum: 0 yorum

etiketler  AntroposenCastell HenllysDemir ÇaðýGallerPlastikPlastik Çað

Demir Çað Arkeolojik Alanýnda Binlerce Plastik Atýk Bulundu


Arkeologlar, Galler’deki Demir Çað evlerinin replikalarýnda yaptýklarý kazýlarda, çoðu plastik olan yaklaþýk 3.000 atýk ortaya çýkardý.

 

Castell Henllys’deki iki yuvarlak evin replikasý. C: H. Mytum et al, 2021/Antiquity

 

Deðeri yeni yeni anlaþýlmakta olan alana gelen ziyaretçilerin birçoðu okul gezisindeki çocuklardý. Antiquity dergisinde geçtiðimiz günlerde yayýmlanan araþtýrma, plastiklerin, bu sentetik malzemelerin icat edilmesinden çok önce var olan miras alanlarý da dahil olmak üzere, uzun yýllarca ayný yerde kaldýklarýný gösteriyor. Bu durum, gezegeni kendi hayalimize göre yeniden yarattýðýmýz bir dönem olan Antroposen’e girdiðimizin bir baþka iþareti.

Castell Henllys’deki replika yuvarlak evler, iki farklý amaca hizmet ediyor: Cookhouse olarak adlandýrýlan ilki, gerçek bir Demir Çaðý yuvarlak evi gibi, Earthwatch olarak adlandýrýlan ikincisi ise öðrencilerin atýþtýrmalýklarýný yemek ve öðrenmek için sýralarda oturduklarý bir sýnýf gibi kurulmuþ.

 

Plastik çatal-býçak takýmý. C: H. Mytum et al., 2021 / Antiquity

 

Alanýn iþletilmesinden sorumlu Pembrokeshire Coast Milli Parký, saðlýk ve güvenlik sorunlarý nedeniyle yuvarlak evleri geçtiðimiz günlerde kaldýrmaya karar verdi. Ancak, yeni yapýlarý inþa etmeden önce, arkeologlar bu yerde kazý çalýþmasý yürütmenin mantýklý olduðunu düþündü. Çürüme süreçlerini incelemek, hangi insan faaliyetlerinin atýkla sonuçlandýðýný ve replikasý yapýlan yapýlarýn ayný yerde bulunan tarih öncesi yapýlarýn bütünlüðünü nasýl etkileyebileceðini belirlemek için iyi bir fýrsattý.

Ýki replika yuvarlak ev, 2.000 yýldan daha önce inþa edilmiþ gerçek yuvarlak evlerle tam olarak ayný noktada inþa edildi. Yazarlarýn araþtýrmalarýnda belirttiði gibi, “Castell Henllys’teki insan eliyle yapýlmýþ eserlerin ve konumlarýnýn, kaza sonucu atýlan çöpler ile hareketlilik modellerini iliþkilendirilmesinde, önemli bir kriter olabileceðini düþündük.” Tüm olay bundan ibaretti ancak alanda bulunan atýk miktarý beklentileri aþtý.

Liverpool Üniversitesi’nde arkeolog ve yeni araþtýrmanýn ilk yazarý olan Harold Mytum, “Bir kazýya baþladýðýmýzda, genellikle az miktarda yeni atýlmýþ atýk ya da kasýtlý olarak atýlmýþ bir çöp yýðýný buluyoruz ancak tarihi deðeri ve yerleþim alaný olan bir yerde hiç böylesini görmemiþtik.” diyor.

 

Þeker ambalajý parçalarý. C: H. Mytum et al., 2021 / Antiquity

 

Bu, tarihi alanýnýn kötü yönetildiði anlamýna gelmiyor. Yuvarlak evler, tarih öncesi Demir Çaðý ortamýnýn görünümünü ve hissini saðlayabilmek için düzenli olarak temizleniyordu. Ancak yeni araþtýrmalarýn gösterdiði gibi þaþýrtýcý miktarda çöp, topraða karýþmayý baþarmýþ ve bu da pek çok eþyanýn keþfine yol açtý. Elbette, bulunan eþyalarýn büyük çoðunluðu, öðrencilerin atýþtýrmalýklarýný yedikleri Earthwatch’ta bulundu. Yýrtýlmýþ ambalaj gibi maddelerin birçoðu, doðada küçük ve parçalanmýþ halde bulundu, bu da tüm çöplerin neden toplanamadýðýný açýklýyor.

 

Ýki yuvarlak evde bulunan maddelerin ayrýntýlý listesi. C: H. Mytum et al., 2021 /Antiquity

 

Mytum, “Çocuklarýn beslenme çantalarý çok fazla plastik içeriyor ve düþüp, kaybolduklarý için gezegene zarar verebiliyor.” diyor. “Ayrýca, þeker ambalajlarýna plastikleþtirici katýlýyor, bu da baþka bir çevresel tehdit.”

Elbette tüm bu plastiklerin keþfi kazý çalýþmasýnýn bir parçasýydý ancak sonuçlar arkeologlarýn, deneye olan yaklaþýmlarýný deðiþtirmeye itti.

Mytum, bilim insanlarýnýn tüm bulgularý kaydettiðini ancak kaynaklarýný, “kanýtlarýn doðrulunu saðlayabilmek” için düzenlemek zorunda kaldýklarýný söylüyor. Bununla birlikte, bu durum arkeologlarýn binalarýn on yýllar boyunca nasýl çürümüþ olduðunu incelemelerini ve modern uygarlýðýmýzýn býraktýðý farklý izleri belgelemelerini etkilemedi.

Mytum, “Gerçekten de sonuçlar, arkeolojik eserlerin zemine nasýl dahil olduðunu ve evlerin içinde en çok nereye konulduklarýný ortaya koydu.” diyor. “Tarih öncesi evlerde daha az bulgu var fakat en azýndan insan hareketliliðinin arkeolojide nasýl bir iz býraktýðý üzerine düþünebiliriz.”

 

Cep telefonu bataryasý ve kamera lensi. C: H. Mytum et al., 2021 / Antiquity

 

Gelecekte Mytum ve meslektaþlarý, insanlarý bu konularda bilgilendirmek ve bu önemli alanlarý temiz tutmanýn daha etkili yollarýný bulmak için Pembrokeshire Coast Milli Parký ile çalýþmaya devam edecek. Fakat bu hiç de kolay olmayacak.

Mytum, “Kýrsalda, iyi yönetilen yerlerde bile toprakta kayda deðer miktarda plastik birikmiþ olabilir.” diyor.

“Antroposen Çaðý’nýn bir diðer belirteci olan Plastik Çaðý, artýk mavi gezegenin sadece okyanuslarýna deðil, ayný zamanda topraklarýna da ulaþtý. Plastik kullanýmýnýn azaltýlmasý çok önemli, bu çöp yýðýný, kültürel miras ziyaretçilerinin deneyimini etkilemesini önlemek için, plastik çöp gibi, belirli modern çöplerin temizlendiði bir yerde bile yaþam tarzýmýzýn ikincil ürünüydü.”

“Eðer durum burada bile bu kadar kötüyse, bu, yaþam tarzýmýzý yeniden gözden geçirmemiz gerektiðinin bir iþareti.”

 

www.arkeofili.com

 

Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >

Yazýya Yorum Ekleyin

* Takma ad kullanabilirsiniz

* Yorumunuzda görülmeyecektir

 Evet   Hayýr* Her defasýnda yeniden girmemeniz için