Blog
En Eski Piþirilmiþ Bitki Kalýntýlarý Afrika’da Bulundu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumEn Eski Piþirilmiþ Bitki Kalýntýlarý Afrika’da Bulundu
Güney Afrika’daki maðarada 170.000 yýllýk küllerde bulunan kömürleþmiþ parçalar, þimdiye kadar bilinen en eski piþirilmiþ kök sebzeleri çýktý.
Bulgular, gerçek ‘paleo diyetin’ modern patateslere benzer þekilde karbonhidrat bakýmýndan zengin birçok kavrulmuþ sebzeyi içerdiðini gösteriyor.
Araþtýrma lideri Lyn Wadley, “Bence insanlar karbonhidratlar ve proteinlerin bir kombinasyonundan oluþan çok dengeli bir diyet ile besleniyorlardý.” diyor.
Araþtýrma ekibi 2016 yýlýnda Güney Afrika’daki Border maðarasýnda bir kül tabakasýnda düzinelerce kömür parçasý buldu. Bu kül tabakasý, erken insanlarýn ateþlerinden geriye kalmýþtý.
Sonraki yýllarda yüzlerce modern bitkinin kömürleþmiþ kalýntýlarýný bir mikroskop altýnda inceleyen ekip, nihayetinde kömür parçalarýný Hipoksis cinsinden bir bitkinin rizomlarý (yeraltý gövdeleri) olarak tanýmlayabildi.
Daha önce kök sebzelerin ve diðer bitkilerin tohumlarý, Ýsrail’de erken insanlarýn yaþadýðý 800.000 yýllýk bir arkeolojik alanda bulunmuþtu, ancak yeni bulgular bitkileri piþirmenin ilk açýk kanýtý.
Wadley, “Hipoks bitkilerinin rizomlarý patates gibi karbonhidratlar açýsýndan zengin olabilir, ancak bir yer elmasý gibi tadý vardý.” diyor. Bu bitkiler günümüzde hala yeniliyor, ancak aþýrý sömürü nedeniyle nadir hale geldiler.
Rizom parçalarýnýn bolluðu, kavrulmuþ kök sebzelerin, erken insanlarýn çok fazla et yediðine dair popüler düþüncenin aksine, diyetin ortak bir parçasý olduðunu gösteriyor. Paleo diyetin, atalarýmýzýn yediklerine dayanan çoðu versiyonu, insanlarýn patateslerin yaný sýra tahýllardan da kaçýnmasýný tavsiye ediyor.
Wadley, “Korkarým paleo diyet gerçekten yanlýþ bir isimlendirme.” diyor.
Erken insanlarýn ne yediðine dair fikirlerimiz, bitki kalýntýlarýnýn günümüze ulaþma olasýlýðýnýn, hayvan kemiklerinden daha az olmasý ve araþtýrmacýlarýn nadiren onlarý aramasý nedeniyle çarpýtýlmýþ olabilir.
Wadley, “Birçok arkeolog botanik kalýntýlarla ilgilenmiyor” diyor.
Bir Hipoks türüne yaygýn olarak Afrika patatesi (Hypoxis hemerocallidea) denirken, bu bitkinin sarý rizomlarý acýdýr ve gýda yerine týbbi amaçlar için kullanýlýr. Border Maðarasý insanlarý muhtemelen çok daha lezzetli olan Hypoxis angustifoli gibi beyaz rizomlu bir tür yiyorlardý.
New Scientist. 2 Ocak 2020.
Makale: Wadley, L., Backwell, L., d’Errico, F., & Sievers, C. (2020). Cooked starchy rhizomes in Africa 170 thousand years ago. Science, 367(6473), 87-91.
https://arkeofili.com/
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >