Buna önlem alamayan (!) Kültür ve Turizm Bakanlýðý çareyi giþeleri özelleþtirmekte buldu. Kuþ uçurtulmuyor. Eskiden arkeolog, sanat tarihçi gibi ileride mesleðe müzeci olarak devam edecek pek çok üniversite öðrencisi müzelere öðrenci kartlarýný gösterir girerdi. Hatta öðretim görevlileri müzelerde uygulamalý ders yapardý. Þimdi ücretsiz girmek mümkün olmadýðýndan, býrakýn dersleri ziyarete bile gidemiyorlar. Müzekart alanlar da ayný müzeye yýlda iki kez girebildiklerinden müzelerde öðrencileri görmenin imkaný neredeyse yok gibi.

Bunun bir adým ilerisi ise çok daha fena bir durum ortaya çýkardý. Arkeolojik kazýlarda bedava çalýþan öðrenciler eserlerini bulduklarý müzelere parayla girmek zorundalar. Aðustos sýcaðýnda günlerce, haftalarca hatta aylarca her türlü zor þartlar altýnda bir heykeli toprak altýndan bulup çýkaran o öðrenci, eser müzeye gittiðinde onu artýk görmesi için ücret ödemek zorunda kalýyor. 

Bir öðretim görevlisi geçen yýl Patara arkeolojik kazý heyetinde ismi olmasýna raðmen, üstelik de arkeoloji alanýnda akademisyen kimliði de bulunmasýna karþýn kazý çalýþmalarý için gittiði ören yerine ücret ödeyerek girdi. Arkeoloji ya da sanat tarihi bölümlerinde öðretim görevlisi, öðrenci, lisans ya da yüksek yapanlar, emekli müzeciler, emekli arkeologlar hiç biri müzelere ücretsiz giremiyor. Oysa arkeolog kimlikleri ile Louvre, British Museum’a ücretsiz girebiliyorlar. Ama kendi ülkelerinde bu hak ellerinden alýnýyor.

Yine arkeoloji bölüm baþkanlýðý yapan hocalarýmýzdan biri kazýda kendi çýkardýðý bir heykelin yurt dýþýnda vereceði seminerde bilimsel bir konuþma yapmak için hazýrladýðý sunumda kullanmak üzere müzede sergilenen heykelin fotoðraflarýný çekmek istiyor. Müze kapýsýndaki görevli eski öðrencisi çýkýyor. Saygýyla hocasýný karþýlýyor. Eskilerden, hayattan, ordan burdan konuþup dertleþtikten sonra hoca müzeye girmek istiyor. Lakin  ‘’ücretsiz alamayýz’’ tepkisi ile karþýlaþýyor. Hoca þaþkýn. Öðrenci mahcup; ‘’Sizi ücretsiz alýrsam benim maaþýmdan kesiyorlar çünkü kameradan takibi yapýlýyor’’ deyince,  hoca kendi bulduðu heykelin müzedeki fotoðraflarýný çekmek için giriþ ücretini ödeyip giriyor.

Akademisyenler artýk isyan noktasýna geldi. Birçoðu kazý baþkaný görevi sýfatýndan dolayý bu duruma seslerini çýkarmasalar da birebir görüþmelerde bunu dile getirmekten çekinmiyorlar. Sanýrým en büyük sorun da buradan kaynaklanýyor. Kültür ve Turizm Bakanlýðý ile aramýzý iyi tutalým, arkeolojik kazýlara destek alamayýz ya da kazýmýzý elimizden alýrlar korkusuyla susuluyor. Haliyle de sorunlar gittikçe büyüyor ve iþin içinden çýkýlmaz bir hal alýyor. Üniversitelerde 41 arkeoloji bölümü var. Bu öðrencilerin yaþadýðý sýkýntýlarý dile getiren, arkeolog istihdamýna destek verip sesini yükselten bir akademisyen hatýrlýyor musunuz? Kastým akademisyenlerimizi kýrmak, üzmek deðil ama kendi sorunlarýný yüksek perdeden dile getirmedikleri takdirde sadece ortaya her yýl binlerce iþsiz arkeolog yetiþtirirler.

Kültür Varlýklarý ve Müzeler Genel Müdürlüðü ile TÜRSAB oturup bu soruna bir çözüm bulmalarý gerekiyor. Arkeoloji, sanat tarihi bölümlerinde okuyan öðrencilerin kimliklerini beyan ettikleri takdirde müzelere giriþleri ücretsiz biletle yapýlmalý. Acil çözümlenmesi gereken bu sorun için TÜRSAB Baþkaný Baþaran Ulusoy’a büyük görev düþüyor. Bilime, kültüre, arkeolojiye deðer verdiðini düþündüðüm pratikliði ve çözüm üretici kiþiliði ile yýllardýr TÜRSAB’ýn baþýnda kalmayý baþaran Ulusoy için buna çözüm üretmek tabiri caiz ise çocuk oyuncaðý olacaktýr.