Blog
Kuzey Türkiye Oluz Höyük'te Yeşil Tüf Taşından Yapılmış 2.600 Yıllık Kayıp Tapınak Ortaya Çıkarıldı
Araştırmacılar, burayı bölgede keşfedilen en önemli Demir Çağı kült komplekslerinden biri olarak tanımlıyor.
www.arkeonews.com
Arkeologlar , Türkiye'nin kuzeyinde, göz alıcı yeşilimsi volkanik tüften inşa edilmiş 2.600 yıllık anıtsal bir tapınak ortaya çıkardı. Amasya yakınlarındaki Oluz Höyük’te keşfedilen yapı, antik çağda kayıt altına alınmış hiçbir şeye benzemiyor; Herodot ve Strabon'un yazılarında bile yer almıyor ve bu nedenle "kayıp tapınak" adını alıyor.
Anadolu’nun an tanrıçası Kubaba’ya adanan tapınak, İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Şevket Dönmez liderliğinde yaklaşık yirmi yıldır sürdürülen sistematik kazıların ardından ortaya çıkarıldı. Araştırmacılar, burayı bölgede keşfedilen en önemli Demir Çağı kült komplekslerinden biri olarak tanımlıyor.
"Hiçbir antik yazar Oluz Höyük Kubaba kutsal alanından bahsetmemiştir. Oysa burada, Anadolu bozkırında devasa ve gizemli bir dini sistemle karşı karşıyayız," diye açıkladı Dönmez.
Demir Çağı'ndan Bir İnanç Anıtı
Frig dönemine (MÖ 8.-6. yüzyıl) tarihlenen kutsal alanda sunaklar, bir kutsal oda ve daha sonra Frig ana tanrıçası Kibele’nin imajını etkileyen Kubaba’yı temsil eden sembolik bir kült taşı bulunmaktadır. Anıtsal düzeni, Oluz Höyük'ün yalnızca bir yerleşim yeri değil, aynı zamanda bölgesel bir dini merkez olduğunu da göstermektedir.
Bu keşfi olağanüstü kılan şey, tarihi kayıtlardaki sessizliğidir. Ne "Tarihin Babası" olarak bilinen Herodot ne de yakınlardaki Amasya'da doğan antik coğrafyacı Strabon, böyle bir kutsal alanın varlığından bahsetmemiştir. Bu yokluk, Oluz Höyük'ün Akdeniz dünyasının anlatılarından gizlenmiş, yerel ancak güçlü bir kült geleneğine ev sahipliği yaptığını düşündürmektedir.
Kazılarda tapınağın sunakları, kutsal odası ve tanrıça Kubaba'yı temsil eden bir kült taşı ortaya çıkarıldı. Kaynak: İHA
Volkanik Taştan Yapılmış
Jeoarkeolojik analizler, tapınağın sadece 10 kilometre uzaklıktaki Doğantepe'de çıkarılan ince taneli bir volkanik taş olan yeşilimsi tüf bloklarından inşa edildiğini ortaya koydu. Çalışmada yer alan astrojeolog Dr. Ersin Kaygısız'a göre, malzeme seçimi bilinçliydi:
"Tapınak taşlarının ve taş ocağı örneklerinin petrografik desenleri aynı. Bu taşlar sadece çarpıcı renkleri nedeniyle değil, aynı zamanda şekillendirilmeleri ve taşınmaları daha kolay olduğu için de seçildi."
Oluz Höyük'ün anıtsal mimarisinin yaklaşık %90'ının bu belirgin volkanik taştan inşa edildiği anlaşılıyor ve bu durum, onun toplum için sembolik ve pratik önemini vurguluyor.
6.500 Yıllık Tarihe Sahip Bir Yerleşim
Kubaba kutsal alanı 2.600 yıl öncesine dayanırken, Oluz Höyük'ün geçmişi çok daha derindir. Kazılar, Kalkolitik, Hitit, Frig ve Pers dönemlerini kapsayan 6.500 yıl öncesine uzanan kesintisiz yerleşim katmanlarını ortaya çıkarmıştır. Arkeologlar yıllar içinde şehir surlarını, depolama tesislerini, ritüel alanlarını ve yerleşim bölgelerini ortaya çıkararak, hem siyasi hem de manevi açıdan önemli bir yerleşimin resmini çizmiştir.
Anadolu bozkırındaki stratejik konumu, onu Orta Anadolu, Karadeniz bölgesi ve Mezopotamya arasında kültürel alışverişin kavşak noktası haline getirmiştir. Geleneklerin bu şekilde harmanlanması, Kubaba gibi yerel bir tanrıçanın Oluz Höyük'te anıtsal bir bağlılıkla tapınılmasının, daha geniş tarihsel anlatılarda belirsiz kalmasına rağmen nedenini açıklayabilir.
Arkeologlar, Türkiye'nin kuzeyinde, çarpıcı yeşilimsi volkanik tüften inşa edilmiş 2.600 yıllık anıtsal bir tapınak ortaya çıkardı. Kaynak: İHA
Gelecek İçin Miras
Keşif, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koordine edilen Türkiye'nin "Geleceğe Miras" projesinin bir parçası. Program, Anadolu'nun katmanlı medeniyetlerini koruyan ve sergileyen uzun vadeli kazıları destekliyor.
Osmanlı mimarisi ve antik Pontus Krallığı ile bağlarıyla ünlü Amasya için Kubaba Tapınağı'nın açılışı yeni bir kültürel hazine sunuyor. Arkeologlar, alanın hem akademik ilgiyi hem de miras turizmini çekerek Oluz Höyük'ü dünya arkeoloji haritasına yerleştirmesini umuyor.
Tapınak Neden Önemlidir?
Oluz Höyük'teki Kubaba Tapınağı'nın gün yüzüne çıkarılması, yerel bir keşiften çok daha fazlasıdır; Anadolu'nun yazılı olmayan tarihine açılan bir penceredir. Bilim insanlarını, Demir Çağı'nda dinin, daha iyi belgelenmiş Yunanistan ve Mezopotamya bölgelerinin dışında nasıl uygulandığını yeniden değerlendirmeye davet ediyor.
Volkanik taş mimarisini, unutulmuş bir kült geleneğini ve binlerce yıl öncesine uzanan yerleşim katmanlarını bir araya getiren Oluz Höyük, Anadolu'nun medeniyetlerin beşiği olduğunu hatırlatıyor.
Kazılar devam ederken, arkeologlar toprağın altında daha fazla sırrın saklı olabileceğine inanıyor. Şimdilik, Amasya'nın "kayıp tapınağı", kadim Türkiye'deki inanç, kimlik ve kültürel hafıza anlayışımızı yeniden şekillendirdi.
Kapak Görseli Kredisi: İHA
By Leman Altuntaş
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >