Blog
Roma Askerinin Mezarında Bükülmüş Kılıç Bulundu
Roma imparatorluk ordusunda görev yapmış bir askerin mezarına konmadan önce ritüelistik bir uygulamayla katlanmış 1600 yıllık demir kılıç keşfedildi.
Yazar: Gülşah Günata
Yunanistan’da, Roma imparatorluk ordusunda görev yapmış bir askerin mezarına konmadan önce ritüelistik bir uygulamayla katlanmış 1600 yıllık demir kılıç keşfedildi.
Projede yardımcı araştırmacı olan Yunanistan’da Aristotle University of Thessaloniki (Selanik Aristoteles Üniversitesi), Bizans Arkeolojisi Bölümü doktora adayı Errikos Maniotis, katlanmış kılıcın keşfinin şaşırtıcı olduğunu belirtiyor. Bunun nedeni, erken dönem kiliselerinden birine gömülmüş askerin yanında bulunan kılıcın katlanmasının pagan ritüellerinin bir parçası olması.
Maniotis yaptığı açıklamada, büyük olasılıkla bir paralı asker olan bu kişinin Roma yaşam tarzı ve Hristiyanlığı kabul etmesine karşın köklerini terk etmediğini belirtiyor.
Askerin mezarı, 5. yüzyıla tarihlenen Erken Hristiyanlık dönemine ait üç nefli bazilikanın en yeni buluntularından biri. Bazilika, 2010’da metro hattı inşası öncesindeki kazıda ortaya çıkarılmıştı. Araştırmacılar yapıya Sintrivani metro istasyonundan yola çıkarak Sintrivani Bazilikası adını vermişlerdi. Metro istasyonu, Roma Dönemi’nin önemli metropollerinden biri olan Yunanistan’ın kuzey kentlerinden Selanik’te bulunuyor.
Bazilika, Maniotis’in söylediğine göre Selanik’in belki de en eski Hristiyan kilisesi olabilecek bir 4. yüzyıl şapelinin üstüne inşa edilmiş.
Maniotis, kilisenin 7. yüzyılda tahrip olduğunu ve sonrasında 8. ya da 9. yüzyılda tümüyle terk edilmeden önce çok yüzeysel bir şekilde yenilendiğini söylüyor. Son kazılar sırasında arkeologlar, yapının içinde mühürlenmiş yedi mezar keşfettiler. Mezarlardan bazılarında iki gömüt bulunuyor ancak hiç mezar eşyası yok. Bununla birlikte, tek gömüt içeren kemerli bir mezarda Geç Roma Dönemi’nden (MS 250–450) katlanmış bir kılıcın da aralarında yer aldığı silahlar bulundu.
Maniotis, “Bu tür kılıçlar genellikle Roma ordusunun yardımcı süvari birliğinde kullanılırdı,” şeklinde açıklama yapıyor. “Bu nedenle, mezarın önemli konumu da göz önünde bulundurulduğunda bu kişinin Roma ordusunda yüksek rütbeli bir subay olduğu sonucuna varabiliriz.”
Mezardaki bireyin arkeologlarca incelenmesi gerekiyor. Maniotis, “Ölüm yaşı, ölüm nedeni, savaşlarda aldığı yaralar gibi askerin kimliğiyle ilgili hiçbir bilgimiz yok.” diyor. Bununla birlikte, yanında bulunan katlanmış kılıç ve diğer silahlar ilgi çekici. Bu silahlar arasında bir kalkan göbeği (kalkanın merkezinde yer alan dairesel kabartma parça) ve mızrak ucu yer alıyor.
Şu ana kadar, katlanmış kılıç mezardaki en belirleyici parça olarak karşımıza çıkıyor. Maniotis, kentsel alanlarda bu tür buluntuların çok nadir olduğunu ve katlanmış kılıçların, Keltler tarafından yerleşim görmüş alanlar da dahil olmak üzere genellikle Kuzey Avrupa’daki merkezlerde bulunduğunu belirtiyor. Bu gelenek ayrıca antik Yunanlar ve çok daha sonra Vikingler tarafından uygulanan gelenekler arasındaydı. Maniotis, Romalıların bu geleneği uygulamadığını, özellikle de yeni bir din olarak Hristiyanlık yaygınlaştığında bu ritüelin pagan kabul edildiğini söylüyor.
Maniotis, katlanmış kılıcın bu askerin Romalılaşmış bir Got ya da diğer Germen kabilelerinden olduğunun ve Roma imparatorluk birliklerinde paralı asker (foederatus)olarak görev yaptığının kanıtı olduğunu belirtiyor. Ayrıca, Latince bir kelime olan “foederatus”un “Romalılar ve diğer uluslar arasında karşılıklı yardımlaşma anlaşması” anlamındaki “foedus” kelimesinden geldiğini söylüyor ve “Bu anlaşma, Germen kabilelerinin Roma ordusunda paralı asker olarak görev almalarına olanak sağlıyor, ayrıca para, toprak ve unvan kazanmalarını sağlıyordu. Ancak bazen bu paralı askerler Romalılara karşı dönebiliyordu.” diye ekliyor.
Arkeologlar, kılıcın kabzasının başı ya da topuzunun stiliyle birlikte yakın bir zamanda kazı alanında buldukları sikkelerden yararlanarak bu askerin yaşadığı zaman dilimini tespit etmeyi planlıyorlar.
Maniotis, “Askerin silahları, Roma’nın düşüşünden sonra Doğu Roma İmparatorluğu’nun Konstantinopolis’ten sonra ikinci büyük kenti olan Selanik’te bu paralı askerler topluluğunun varlığının yarattığı etkiyi anlamamızı sağlayacak.” diyor.
Mozaik ve Mezarlık
Antik bazilikanın keşfiyle ortaya çıkan başka önemli eserler de mevcut. Aristotle University of Thessaloniki (Selanik Aristoteles Üniversitesi) arkeoloji bölümünden Doçent Dr. Melina Paisidou liderliğindeki arkeologlar yapının etkileyici mozaik tabanını ortaya çıkardı. Dallarında kuşlarla asma betiminin yer aldığı mozaikte ayrıca merkezinde 13 ışın demetinin yer aldığı bir haleyle mitolojik zümrüdüanka kuşu da bulunuyor. Bunun dışında sadece yedi kuş betimi korunabilmiş ancak arkeologlar orijinalde 12 kuş olduğunu düşünüyorlar. Maniotis, mozaiğin büyük olasılıkla İsa ve 12 havarisinin alegorik bir betimi olabileceğini ileri sürüyor.
Ayrıca, 2010’da Selanik’in doğu mezarlığında yaklaşık 3000 antik mezar bulundu. Bu mezarlar Helenistik Dönem’den (yaklaşık MÖ 300–30) Geç Antik Çağ’dan hemen öncesine (MS 600–700) kadar kullanılmış olmalı.
www.arkeofili.com
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >