Blog
Sakalar, Altın Sanat Üretiminde Şaşırtıcı Derecede İyiydi
Saka zanaatkarlar altın ve değerli taşlar kullanarak süsleri ustalıkla işlediler.
Yazar: İrem Ersoylu
Cambridge-Fitzwilliam Müzesi’ndeki bir sergide, Kazakistan’da keşfedilen gösterişli Saka (İskit) eserleri sunuluyor.
İngiltere, Cambridge-Fitzwilliam Müzesi’nde yaklaşan bir sergi, 2.500 yıl önce Orta Asya ve Kuzey Avrupa’da yaşamış olan göçebe Saka halkını ziyaretçilere tanıtacak. “Gold of the Great Steppe” başlıklı sergi, ince detaylarla işlenmiş altın mücevherler ve at eyerleri için süslemeler içeren 300’den fazla eseri öne çıkarıyor.
Arkeologlar, 3 yılı aşkın bir süre önce Doğu Kazakistan’daki kurganlarda gerçekleştirdikleri kazılar sonucu çeşitli objeler keşfettiler. Eserlerin yanı sıra sergi, bölgede bulunan mezarın rekonstrüksiyonunu da içeriyor.
Mezarda yatan 18 yaşında ya da 18’den küçük bir erkek okçu, Eleke Sazy Vadisi’nde altın objelerle gömülmüş şekilde bulundu. Bir açıklamaya göre, muhtemelen aile bağından dolayı yüksek statüye uygun bir cenaze törenine layık görülmüştü. Genç çocuk mezar odasını 13 ya da 14 yaşlarındaki akrabası olan bir genç kız ile paylaşıyordu. Kızın kalıntıları ve bölgedeki diğer birçok mezar yüzyıllar önce yağmalanmış olsa da, düşen taş parçaları genç adamın görülmesini engellemişti.
Sergi, Fitzwilliam ve Doğu Kazakistan Yerel Tarih Müzesi’nin ortaklığının bir ürünü. Kazakistan’dan ödünç alınan eşyalar arasında, değerli taşlarla bezenmiş altın hayvan formları ve üstüne altın aplike edilmiş kıyafetler bulunuyor. Müze, süslerin, muhteşem teknik becerinin yanı sıra bozkır (Macaristan’dan Mançurya’ya yayılan 8 km’lik çayır) hayvanlarına dair bir anlayışı da yansıttığını belirtiyor.
Kazakistan Cumhuriyeti’nde Doğu Kazakistan bölgesinin valisi Danial Akhmetov, “Sakaların, zamanına göre oldukça gelişmiş bir teknolojik işlem kullanarak eşsiz ustalık eserleri ortaya çıkardığı kanıtlandı. Dini, anıtsal ve cenaze geleneklerine ait gösterişli ve son derece detaylı eserler ürettiler.” diyor.
Akhmetov, son bulguların “olağanüstü derecede korunmuş” olmasının, bilim insanlarına topluluğun dini görüşlerini ve cenaze geleneklerini incelemeleri için yeni fırsatlar sunduğunu da ekliyor.
Genç çocuğun mezarının Kazakistan’da keşfedilen zarar görmemiş ikinci mezar olduğunu bildiriyor. İlki, altın süslemeli zırhı ve bol detaylı tören kıyafetinden dolayı “Altın Adam” olarak biliniyor. 1969’da ülkenin güney kısmında yer alan Issık Gölü’ndeki kurganda bulundu.
Encyclopedia Britannica’ya göre İskitler olarak da bilinen Sakalar, MÖ 9. yüzyılda İran’da ortaya çıkmıştı. Bugünkü Kırım’da merkezlenen bir imparatorluk kurdular. MÖ 4. yüzyıl ile MS 2. yüzyıl arasında Sarmatların egemenliği altına girmeden önce, yüzlerce yıl boyunca büyüyüp geliştiler. Yükselme döneminde toprakları İran’dan Mısır sınırına ve bugünkü Rusya’ya kadar uzanıyordu.
20. yüzyıldan önce Sakalarla ilgili çoğu bilgi, onların binicilik ve savaştaki becerilerini anlatan antik Yunan kaynaklarından geliyordu. At biniciliğinde ustalaşan ilk halk olmanın ötesinde, zengin aristokratların becerikli zanaatkarlardan hizmet gördüğü oldukça karışık hiyerarşik bir kültüre sahiptiler. Sakalar sevdikleri atlarını büyük bir özenle gömdüler. Bazıları maskeler, yele ve kuyruklarındaki süsler, eyer süsleri ve koşum takımlarıyla gömüldü.
Fitzwilliam’ın açıklamasına göre, sergide yer alan bu “müthiş” süslemeler, Saka halkının “Pers ve Yunan kaynaklarında nitelendiği şekilde barbar (diğer bir halk)” olmaktan öte olduklarını kanıtlıyor.
“Gold of the Great Steppe” sergisi 28 Eylül’de Fitzwilliam Müzesi’nde açılıyor ve 30 Ocak 2022’ye kadar açık olacak.
www.arkeofili.com
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >