Blog
Tolstoy’un İzinde İstanbul: Yedikule’de Tarih ve Bellek Buluşması

Nikolai Tolstoy’un 90 yaşında gerçekleştirdiği bu ziyaret, yalnızca bir aile geçmişinin peşine düşme hikayesi değil, aynı zamanda uluslararası kültürel diplomasi açısından da anlamlı bir olay olarak değerlendiriliyor.
www.arkeolojikhaber.com
Rus edebiyatının büyük ismi Lev Tolstoy’un yeğeni Kont Nikolai Tolstoy ve eşi Georgina Tolstoy, İstanbul’un tarihi simgelerinden Yedikule Hisarı’nı ziyaret etti. Fatih Belediye Başkanı Mehmet Ergün Turan’ın ev sahipliğinde gerçekleşen gezide, Tolstoy ailesi köklerine ve geçmişte Osmanlı döneminde yaşanan diplomatik ilişkilere yeniden tanıklık etti. Ziyaret, edebiyat, tarih ve kültürel diplomasi ekseninde simgesel bir buluşma niteliği taşıdı.
Aile Belleğinde Yedikule’nin İzleri
Rus düşünce tarihinin simge isimlerinden Lev Tolstoy’un yeğeni Kont Nikolai Tolstoy, İstanbul’da gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Yedikule Hisarı’nda büyük dedesi Pyotr Andreyevich Tolstoy’un izini sürdü. Osmanlı-Rus ilişkilerinin en çalkantılı dönemlerinden birinde, 18. yüzyıl başlarında Osmanlı topraklarında Rusya’nın ilk büyükelçisi olarak görev yapan Pyotr Tolstoy, diplomatik gerilimler nedeniyle Yedikule Zindanları’nda iki yıl hapsedilmişti.
Nikolai Tolstoy, dedesinin bu dönemde Moskova’ya yazdığı mektupların hâlen Rusya arşivlerinde bulunduğunu hatırlatarak, “Bu mektupların buradan nasıl çıktığını anlamıyorum. Burası dünyanın en güçlü hapishanelerinden biri olmalı,” sözleriyle hem şaşkınlığını hem duygusallığını dile getirdi.
“Osmanlı’ya Büyük Saygı Duyuyorum”
Ziyareti sırasında basın mensuplarına konuşan Tolstoy, Türkiye’ye ilk kez geldiğini belirterek, Osmanlı tarihine ve Türk kültürüne duyduğu saygıyı vurguladı:
“Osmanlı’ya büyük saygı duyuyorum. Burası hapishane, bu benim için oldukça duygusal çünkü dedemi hep hayal ederdim. Sanırım burada iki yıl yatmış.”
Tolstoy, tarihçi kimliğini öne çıkararak İstanbul’un kültürel zenginliğinden etkilendiğini ve Fatih Merkez Kütüphanesi’nin gördüğü en etkileyici yapılardan biri olduğunu söyledi. “İngiltere’de böyle bir kütüphane olduğunu sanmıyorum,” diyen Tolstoy, Türkiye’nin tarih bilincine ve kültürel mirası koruma çabalarına övgüde bulundu.
İki İnanç Arasında Bir Düşünür: Tolstoy’un Dinlerarası Yaklaşımı
Nikolai Tolstoy, ünlü yazar Lev Tolstoy’un İslam ve Hz. Muhammed’e duyduğu saygıya da değinerek dedesinin din anlayışını yorumladı.
“Lev Tolstoy, Ortodoks Kilisesi’nden ayrıldı ama Hristiyan olarak kaldı. Ancak Kuran’a ve Hz. Muhammed’e de büyük saygı duyuyordu. Tanrı’nın her iki dinle de bize seslendiğini hissediyorum.”
Bu yaklaşım, hem dinlerarası diyalog hem de kültürel anlayış açısından önemli bir tarihsel mirası işaret ediyor. Tolstoy, “Birbirimize saygı duymalıyız. Eminim ki çoğu Hristiyan da bu anlayışa sahiptir,” diyerek, günümüz dünyasında sıkça tartışılan hoşgörü ve inanç çeşitliliği konularına dikkat çekti.
Fatih Belediyesi’nden Tarihi Miras Vurgusu
Fatih Belediye Başkanı Mehmet Ergün Turan, Tolstoy’un ziyaretini “tarihi belleğin canlı bir temsili” olarak değerlendirdi. Yedikule Hisarı’nın geçmişte yalnızca bir askeri yapı değil, aynı zamanda diplomatik süreçlerin de tanığı olduğunu belirten Turan, “Yüksek rütbeli kişilerin savaş dönemlerinde hapsedildiği bir yerdi. Pyotr Tolstoy’un da burada tutulmuş olması, Osmanlı diplomasisinin nasıl işlediğini anlamamız açısından önemli,” dedi.
Turan, Yedikule’nin 20 yıl kapalı kaldıktan sonra yeniden kültürel ve sanatsal etkinliklerle halka açıldığını, bugün hem yerli hem yabancı ziyaretçilerin yoğun ilgi gösterdiğini ifade etti. “Artık binlerce insan burayı ziyaret ediyor. Restorasyon süreci devam ederken misafirlerimizi ağırlamaktan gurur duyuyoruz,” diye konuştu.
Tarih, Bellek ve Kültürel Diplomasi
Nikolai Tolstoy’un 90 yaşında gerçekleştirdiği bu ziyaret, yalnızca bir aile geçmişinin peşine düşme hikayesi değil, aynı zamanda uluslararası kültürel diplomasi açısından da anlamlı bir olay olarak değerlendiriliyor. Tolstoy’un sözleri, tarihsel mirasın sadece taş duvarlarda değil, yaşayan hafızalarda da varlığını sürdürdüğünü hatırlatıyor.
Ziyaretin belgelenmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla çekimler de yapıldı. Turan, “İnanıyorum ki bu ziyaret, İstanbul’un tarihi ve dünyaya vereceği mesajlar açısından çok kıymetli bir hatıra olarak kalacak,” dedi.
Tolstoy çifti, Yedikule turunun ardından İstanbul’un diğer kültürel duraklarını da gezerek, İstanbul’un çok katmanlı tarihine tanıklık etmeye devam etti.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >