Blog
Tropikal Ormanlar, Homininlerin Yok Oluþuna Neden Oldu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumTropikal Ormanlar, Homininlerin Yok Oluþuna Neden Oldu
Güneydoðu Asya’daki otlaklarýn kaybý, bölgenin büyük hayvanlarýnýn çoðunun ve muhtemelen eski insanlarýn yok oluþunda etkili oldu.
Orta Pleistosen Güneydoðu Asya rekonstrüksiyonu. Ön planda Homo erectus, stegodon, sýrtlanlar ve Asya gergedaný tasvir edilmiþ. Arka planda su aygýrýlar görülüyor. C: Peter Schouten
Araþtýrmayý yöneten Julien Louys, ‘’Güneydoðu Asya, megafauna neslinin tükenmesiyle ilgili tartýþmalarda genellikle ihmal ediliyor. Ama aslýnda, bir zamanlar çok daha zengin memeli hayvan topluluðuna sahipti ve þimdi tamamý yok oldu.’’ diyor.
Araþtýrmacýlar, modern ve fosil memeli hayvanlarýn diþlerindeki sabit izotop kayýtlarýna bakarak, geçmiþteki hayvanlarýn aðýrlýklý olarak tropikal otlarla mý yoksa yapraklarla mý beslendiklerini; yaþadýklarý zaman dilimine ait iklim koþullarýný yeniden oluþturabildiler.
Çalýþmanýn bir diðer yazarý olan Dr. Patrick Roberts, ‘’Bu tür analizler bize bu türlerin diyetlerine ve içinde yaþadýklarý ortamlara iliþkin benzersiz ve anlýk görüntüler saðlýyor.’’ diyor.
Daha önce hiç bu þekilde çalýþýlmamýþ türleri temsil eden modern Güneydoðu Asya memelilerinin 250’den fazla yeni ölçümünü eklemenin yaný sýra araþtýrmacýlar, Pleistosen dönemi temsil eden fosil bölgeler için de bu izotop verilerini kullandýlar.
Araþtýrmacýlar, Pleistosen’in erken dönemlerinde yaðmur ormanlarýnýn bugünkü Myanmar’dan Endonezya’ya kadar bölgeye hakim olduðunu, ancak otlaklara dönüþmeye baþladýðýný gösterdiler. Bu otlaklar, fil benzeri stegodon gibi otlayan zengin megafauna topluluklarýný güçlendirerek yaklaþýk 1 milyon yýl önce zirveye ulaþarak en yakýn hominin akrabalarýmýzýn geliþmesine yol açtý. Ancak ekosistemlerdeki bu büyük deðiþiklik, bazý türler için deðerli olsa da, gezegendeki en büyük maymun gibi diðer hayvanlarýn da yok olmasýna yol açtý: gigantopithecus.
Ancak bugün bildiðimiz gibi bu tropikal deðiþiklik kalýcý deðildi. Tropikal kanopiler, bugün bölgenin ekolojik yýldýzlarý olan klasik yaðmur ormaný faunasýyla birlikte yaklaþýk 100.000 yýl önce geri dönmeye baþladý.
Birçok eski güneydoðu Asya megafaunasýnýn tükenmesinin, bu savan ortamlarýnýn kaybolmasý ile iliþkili olduðu tespit edildi. Ayný þekilde, Homo erectus gibi bir zamanlar bölgede bulunan eski insan türleri, ormanlarýn yeniden oluþmasýna uyum saðlayamadý.
Roberts, ‘’Yaðmur ormanlarýndan baþarýlý bir þekilde yararlanmak ve geliþmek için gerekli becerilere sahip görünen tek tür bizim türümüz, Homo sapiens. Görünüþe göre diðer tüm hominin türleri bu dinamik ortamlara uyum saðlayamadý.’’ diyor.
Ýronik bir þekilde, þu anda yok olma riski en yüksek olan megafauna yaðmur ormanlarý. Dünyanýn bu tropikal bölgesinde hayatta kalan hominin faaliyetlerinin sonucu olarak, kalan son türlerin çoðu bölge genelinde kritik bir tehlike altýndalar.
Louys, ’’Güneydoðu Asya memeli hayvanlarý, insan eylemlerinden dolayý son birkaç bin yýlda yaðmur ormanlarýnýn yayýlmasýndan faydalanmak yerine benzeri görülmemiþ bir tehdit altýndalar. Kentsel büyüme, ormansýzlaþma ve aþýrý avlanma nedeniyle geniþ yaðmur ormanlarýný ele geçirerek, dünyada hala yürüyen son megafaunalarýn bir kýsmýný kaybetme riskiyle karþý karþýyayýz.’’
Max Planck Society. 7 Ekim 2020.
Makale: Louys, J., & Roberts, P. (2020). Environmental drivers of megafauna and hominin extinction in Southeast Asia. Nature, 1-5.
www.arkeofili.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >